آثار نقض وفاداری زوجین در خانواده و ضمانت اجرای حقوقی و کیفری آن

دو نهاد خانواده و اجتماع بر یکدیگر تاثیر متقابل دارند و زوال و بقای هریک در دیگری اثرگذار است. یکی از عوامل پایداری خانواده، وفاداری زوجین است و نقض آن به بنیان خانواده لطمه وارد می کند. لذا در این مقاله به بررسی و تبیین مسئله نقض وفاداری زوجین و ضمانت اجراهای حقوقی و کیفری آن در نظام حقوقی ایران پرداخته شده است. روش پژوهش حاضر، توصیفی و تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات نیز از روش کتابخانه ای با استفاده از راهبردها و ابزارهای متنوعی ازجمله اسناد، کتب، مقالات، سایت های اینترنتی، متون چاپی نمایه شده در بانک های اطلاعاتی و دیگر منابع مرتبط موجود در کتابخانه های عمومی، تخصصی یا دیجیتال بهره گرفته شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد نقض وفاداری در قالب سه دیدگاه قابل بررسی است و نظری که ترجیح دارد این است که زوجین از برقراری رابطه نامشروع با دیگران خودداری کنند. ضمانت اجرای نقض وفاداری زوجین در دو قالب مسئولیت مدنی و کیفری است. مسئولیت مدنی شامل مطالبه خسارت مادی و معنوی از جانب شخص زیان دیده و طلاق است. چند روش برای مطالبه طلاق وجود دارد. طلاقی که از سوء معاشرت زوج ناشی شده است، یک طلاق قضایی و از نوع بائن است. مسئولیت کیفری هم در صورت اثبات جرم، مجازات رابطه نامشروع را دارد و همچنین می تواند شامل حد مربوطه باشد. اگرچه شاید تصور شود مسئولیت شخص یک مسئولیت قراردادی صرف است ولیکن این چنین نیست؛ زیرا نکاح قرارداد خصوصی نیست و آثاری دارد که به طرفین تحمیل می شود. قرارداد نکاح با نظم عمومی مرتبط است و باید قواعد آمره آن از جانب زوجین رعایت شود. در حقوق کشور ما، رابطه نامشروع زوجین با دیگران از جرائم عمومی است، البته اگر ضمن عقد نکاح شرط شده باشد که در صورت سوء معاشرت، همسر حق طلاق دارد، از باب مسئولیت قراردادی است.