تعیین شاخصهای رتبه بندی مزارع پرورش طیور از لحاظ ریسک بروز تلفات در نظام بیمه گری

پرورش صنعتی طیور باتراکم بالا و در محیط های بسته سبب افزایش مرگ ومیر ناشی از بیماری های مختلف شده است. بررسی شرایط محیطی و مدیریتی مؤثر بر بروز تلفات در گله های طیور صنعتی، تعیین سهم هریک از این عوامل و رتبه بندی مرغداری ها از لحاظ ریسک بروز تلفات و ترمیم تقریبی این نقصان مربوط به نظام بیمه بخش طیور در ایران بود.
نمونه گیری از 47 مزرعه جوجه گوشتی، 20 مزرعه مرغ تخم گذار و 30 مزرعه مرغ مادرگوشتی از 16 استان کشور انجام شد. استان ها براساس موقعیت جغرافیایی، شرایط اقلیمی و شیوع بیماری انتخاب شدند. شرایط فیزیکی آشیانه مانند تبادل حرارتی، شدت نور، اتمسفر آشیانه مانند غلظت اکسیژن، آمونیاک و اسیدیته و رطوبت بستر، کیفیت تجهیزات مانند قدرت هواکش ها و تجهیزات گرمایش و خنک کننده با استفاده از ابزاردقیق، اندازه گیری و شاخص مدیریت دما، تهویه، نور، تغذیه و شاخص عملکرد، محاسبه شد. فراسنجه های مربوط به مدیریت بهداشت و ایمن سازی گله نیز اندازه گیری و نمونه های خون جهت تعیین عیار آنتی بادی علیه بیماری ها و ارزیابی برنامه ایمن سازی و وضعیت گله ها از لحاظ مدیریت کنترل بیماری ها مورد بررسی قرارگرفت. در مجموع از تعداد 97مزرعه مرغداری27231 داده اندازه گیری و ثبت شد.
میانگین تلفات گله های گوشتی4/15 %، تخم گذار2/11% در یک دوره و مادر9/1% در ماه بود. در مدل تابعیت تبعیضی درصد تلفات از متغیرهای محیطی و مدیریتی در مزارع پرورش جوجه گوشتی که توسط روش گام به گام و بر مبنای حداقل مقدار لامبدای ویلکس برآورد شد، بیشترین ضریب استاندارد شده مربوط به متغیر نحوه انجام واکسیناسیون (VA) بود و پس از آن به ترتیب ظرفیت تهویه به ازای یک 2 m مساحت آشیانه (VM)، ایمن سازی علیه آنفلوانزا (AIG)، چگونگی امنیت زیستی (SHOW)، نوع آبخوری (DRIN)، میزان نزولات (RAIN) و شاخص مدیریت دما (TMI) در رتبه های بعدی قرار گرفتند. Mortality Risk (0،1) i = - 1.533+2.622 VA - 1.135 SHOW + 0.739 AIG + 0.551 DRIN - 0.016 VM + 0.003 RAIN + 0.002 TMI مدل های برازش شده در مورد گله های تخم گذار و مادر نیز بیانگر بیشترین توضیح توسط متغیر های بهداشتی و ساختار تهویه آشیانه بودند.
نتیجه گیری نهایی: از بین متغیرهای محیطی و مدیریتی شش گانه مورد بررسی، ایمن سازی گله در مقابل بیماری، امنیت زیستی و ساختار تهویه آشیانه بیشترین تأثیر را بر رتبه بندی مرغداری به لحاظ ریسک بروز تلفات داشتند.