الگویی برای دسته بندی و مطالعه عوامل موثر بر موفقیت شبکه های همکاری بین المللی

ایجاد و توسعه شبکه های همکاری در دهه های اخیر به یکی از راهبردهای کلیدی برای توسعه علم، فناوری و نوآوری تبدیل شده و از این رو شناخت عوامل موثر بر موفقیت و شکست این شبکه ها مورد توجه مدیران و سیاست گذاران این حوزه قرار گرفته است. در این مقاله، عوامل موثر بر موفقیت شبکه های منطقه ای/بین المللی با مطالعه 4 مورد از شبکه های علم و فناوری کشورهای اسلامی که زیر نظر کمیته دائمی علم و فناوری سازمان همکاری اسلامی (کامستک) و به میزبانی ایران ایجاد شده اند، مورد بررسی قرار گرفتند. در این راستا، در قالب یک بررسی کیفی، از ابزارهای مختلف از جمله مصاحبه با خبرگان این شبکه ها و پرسشنامه های کیفی استفاده گردید. در این پژوهش، مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر موفقیت و شکست شبکه های همکاری بین المللی، شناسایی شدند. سپس یافته ها، در قالب یک مدل مفهومی مشتمل بر 6 دسته و در دو بعد درونی (ویژگی های مدیریت شبکه، الزامات اعضای شبکه، نحوه شکل گیری و رشد شبکه و تعاملات درون شبکه) و بیرونی (ویژگی های سازمان موسس شبکه و الزامات بین المللی برای فعالیت شبکه) ارائه شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد که علاوه بر عوامل عمومی مربوط به همه شبکه ها، هر شبکه با توجه به فضای بین المللی و شرایط خاص حاکم بر حوزه فعالیت آن شبکه در کشورهای اسلامی، با تعدادی از عوامل ویژه روبرو است که باید شناسایی شده و مورد توجه قرار گیرند.