بررسی رابطه طرد اجتماعی و آمادگی برای اعتیاد

مقاله حاضر به بررسی رابطه بین «طرد اجتماعی» که مفهوم نسبتا جدیدی در علوم اجتماعی است و آمادگی برای اعتیاد می پردازد. در این مطالعه، مولفه های هفت گانه محرومیت مادی، محرومیت جنسیتی، عوامل مطرودساز پیشین، عوامل مطرودساز دوران گذار، فقدان مشارکت اجتماعی، فقدان حقوق اجتماعی و عدم ادغام هنجاری، به عنوان ابعاد اصلی طرد اجتماعی در نظر گرفته شده اند. برای سنجش متغیر وابسته آمادگی برای اعتیاد از مقیاس بومی شده آی. ا. پی. اس. استفاده شده است. جمعیت تحقیق دانشجویان دختر دانشگاه های شهر تهران می باشند که تعداد 384 نفر از آنان به روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده اند. این مطالعه به دلیل تمرکز بر اعتیاد زنان، سعی داشته تا علاوه بر شناسایی علل عام آمادگی برای اعتیاد، عوامل مرتبط با جنسیت و سن را نیز مدنظر قرار داده و از این دیدگاه، مسئله اعتیاد زنان را به طور خاص پیگیری کند. یافته ها نشان می دهد حدود 40 درصد از جمعیت مورد بررسی، آمادگی متوسط تا زیاد برای اعتیاد از خود نشان داده اند. در تحلیل دو متغیره، از ابعاد هفت گانه طرد اجتماعی، شش بعد آن در جمعیت نمونه مورد بررسی با متغیر وابسته آمادگی برای اعتیاد رابطه معنی دار و مثبت نشان داده اند. در تحلیل چند متغیره، دو مولفه عوامل مطرودساز دوران گذار (از جوانی به بزرگ سالی) و عدم ادغام هنجاری مولفه هایی بودند که با آمادگی برای اعتیاد، رابطه قوی و مثبت داشته ا ند. هم چنین متغیرهای یاد شده با واسطه متغیر سبک رفتاری، با متغیر وابسته مرتبط بودند.