عدم قطعیت حداکثر بارش روزانه تحت سناریوهای انتشار گازهای گلخانه ای در افق 2040 (مطالعه موردی: استان خراسان رضوی)

امروزه افزایش غلظت گازهای گلخانه ای ناشی از فعالیت های بشری عامل اصلی تغییرات آب و هوایی به شمار می آید. افزایش دمای جهانی نیز فراوانی وقوع بارش های حدی را در بسیاری از مناطق دگرگون ساخته است. این پژوهش تحلیلی از چگونگی تغییر فراوانی بیشترین بارش روزانه در استان خراسان رضوی تحت سه سناریوی انتشار گازهای گلخانه ای در دوره 2021- 2040 ارائه می کند. سری های بیشترین بارش روزانه در دوره آتی برای 23 ایستگاه بررسی شده با توسعه یک مدل ریزمقیاس نمایی ناپارامتریک برای مناطق خشک و نیمه خشک تصویرسازی می شوند. عدم قطعیت سناریوهای تغییر اقلیم نیز با استفاده از یک برآوردگر پارامتریک در سه سطح ریسک (25، 50 و 75 درصد) به تفکیک نوع سناریوی انتشار فرموله شدند. تحلیل فراوانی سری های حداکثر نشان می دهد که شدت بارش های روزانه در سطح ریسک 50 درصد نسبت به دوره پایه 1993 2012 بین 9/22- درصد تا 5/20 درصد تغییر خواهد کرد، که دوره های بازگشت بالاتر دامنه وسیع تری از تغییر را به خود اختصاص داده اند. به طور کلی، مناطق مرکزی و جنوبی افزایش کمتری را نسبت به نواحی شمالی استان شاهد خواهند بود. با افزایش غلظت گازهای گلخانه ای نیز نواحی بیشتری دچار کاهش بارش ها می شوند، که این تاثیر بر بارش ها با دوره بازگشت کمتر، شدیدتر خواهد بود. همچنین مناطق پرباران شدت سیل خیزی بیشتری را پیش رو خواهند داشت؛ و در مقابل مناطق کم باران کاهش شدیدتری را متحمل می شوند. با کاهش سطح ریسک نیز بیشترین بارش روزانه در آینده افزایش خواهد یافت؛ که به این موضوع باید در طراحی سازه های پراهمیت توجه خاص شود.