تبیین کارکردهای نظام نوآوری فناورانه پیل سوختی در ایران

در سال های اخیر توجه به مفهوم نظام نوآوری به عنوان رویکردی برای تحلیل و سیاست گذاری در عرصه علم، فناوری و نوآوری مورد توجه سیاستگذاران این حوزه قرار گرفته است. از سوی دیگر دستیابی به فناوری های نوظهور مانند نانوفناوری، انرژی های تجدیدپذیر و...، مسیر رو به رشدی را در توسعه علمی و فناورانه کشورها در پیش گرفته اند. لذا شناخت نحوه شکل گیری و توسعه حوزه های نوظهور و نحوه سیاست گذاری برای توسعه آن ها از جمله مسائل اساسی می باشد. مقاله حاضر بدنبال تبیین مدل توسعه فناوری پیل سوختی ایران برمبنای مدل نظام نوآوری فناورانه می باشد. از اینرو 89 رویداد موثر بر توسعه این فناوری شناسایی و با استفاده از نرم افزار MAXQDA، این رویدادها دسته بندی و با کارکردهای مدل پایه پژوهش تطابق داده شده است. با توجه به شواهد موجود در روند توسعه فناوری پیل سوختی در ایران و با تایید خبرگان این حوزه، کارکردهای توسعه منابع انسانی و تامین منابع مالی به دو کارکرد مجزا از هم در مدل پیشنهادی توسعه این فناوری لحاظ شده است. در نهایت با تایید خبرگان حوزه مدیریت فناوری و پیل سوختی، مدل نظام نوآوری فناورانه پیل سوختی ایران با 8 کارکرد اصلی ارائه گردید. در نهایت نقطه ضعف اصلی توسعه این فناوری و شکل گیری ضعیف نظام نوآوری فناورانه پیل سوختی در کشور، ناکارآمدی کارکردهایی نظیر کارآفرینی و شکل دهی بازار می باشد که این مورد باعث تجاری سازی محدود این فناوری و ارائه آن به بازار شده است.