تجزیه به عامل ها، پارامتر ارزش پایداریAMMI و روش گرافیکی GGE Bi-plot صفات کمی و کیفی ژنوتیپ های سیب زمینی

صفات کمی و کیفی و پایداری عملکرد غده قابل فروش 14 کلون امیدبخش سیب زمینی همراه با سه رقم تجاری (آگریا، مارفونا و ساوالان) به عنوان شاهد طی آزمایشی براساس طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل در سال های 1392 و 1393 ارزیابی شدند. در طی دوره رشد و پس از برداشت، صفاتی مثل تعداد ساقه اصلی در بوته، ارتفاع بوته، تعداد و وزن غده در بوته، عملکرد کل غده و قابل فروش، درصد ماده خشک، تیپ پخت، حفره ای شدن مرکز غده، زنگ داخلی غده و تغییر رنگ گوشت غده خام پس از 24 ساعت اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب صفات کمی مورد ارزیابی نشان داد که بین کلون های امیدبخش از لحاظ صفات عملکرد غده کل و قابل فروش، تعداد و وزن غده در بوته، ارتفاع بوته، متوسط وزن غده، تعداد ساقه اصلی در بوته و درصد ماده خشک و بین برهم کنش کلون × سال از لحاظ صفات عملکرد غده کل و قابل فروش اختلاف معنی دار مشاهده شد. کلون 9 (3-397078) با کمترین مقدار عملکرد غده قابل فروش با کلون های 4 (13-397045)، 1 (16-397031)، 3 (11-397031)، 6 (8-397009) و 12 (6-397067) در سال 1392 و با کلون 4 (13-397045) و رقم آگریا در سال 1393 اختلاف معنی دار نشان داد. کلون های 4 (13-397045)، 1 (16-397031) و 12 (6-397067) دارای غده های یکنواخت، رنگ پوست زرد تا زرد تیره، رنگ گوشت زرد روشن تا زرد، شکل غده گرد تخم مرغی و گرد، عمق چشم سطحی تا متوسط، بدون زنگ، حفره و شکاف داخل غده، رسیدگی متوسط دیررس بودند و برای مصارف چیپس، خلال و سرخ کردنی انتخاب شدند. براساس نتایج تجزیه به عامل ها، «عملکرد غده»، «تعداد غده» و «ساختار بوته و صفات کیفی» به ترتیب به عنوان عوامل اول، دوم و سوم نام گذاری شدند. در این آزمایش، مدل GGE Bi-plot و پارامتر ارزش پایداریAMMI (ASV)، روش های مناسب برای گزینش همزمان عملکرد غده قابل فروش و پایداری بودند و توانستند کلون های 1 (16-397031)، 3 (11-397031)، 4 (13-397045) و 12 (6-397067) را به عنوان کلون های پایدار با عملکرد غده قابل فروش بالا انتخاب نماید.