گزینش مهم ترین صفات موثر بر عملکرد ژنوتیپ های کنجد (.Sesumum indicum L)

به منظور بررسی عملکرد و اجزای آن و تعیین مهم ترین صفات موثر بر عملکرد، 12 ژنوتیپ مختلف کنجد تحت دو شرایط آبیاری بدون تنش و تنش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند در سال زراعی92-91 کشت شدند. صفات مورد اندازه گیری شامل تعداد کپسول، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد برگ، طول و عرض کپسول، وزن 20 کپسول، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد اقتصادی بودند. صفات ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیک در هر دو شرایط آبیاری اختلاف معنی داری را نشان دادند. ژنوتیپ داراب 14 در هردو شرایط با توجه به صفات مهم زراعی وضعیت مناسبی را دارا بود. نتایج هم بستگی در شرایط نرمال نشان داد که تعداد برگ در بوته (*616/0) و وزن هزار دانه (*668/0) و همچنین وزن 20 کپسول (*579/0) بالاترین همبستگی با عملکرد دانه داشتند. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که عملکرد بیولوژیک بیشترین ضریب 616/0r= را در تبیین عملکرد نشان داده و تعداد برگ و وزن هزار دانه نیز به‏ترتیب بیشترین ضریب معنی دار رگرسیونی را در تبیین عملکرد از خود نشان دادند. تجزیه به عامل ها به ترتیب نشان داد که چهار عامل بیش از 83 و 71 درصد تنوع موجود را در داده ها در شرایط نرمال و تنش توجیه می کند. تجزیه خوشه ایژنوتیپ ها را به‏ترتیب در دو و سه دسته در شرایط نرمال و تنش تقسیم بندی نمود.