گزارش واقعیت

تصحیح جدیدی از تاریخ بیهقی در سال 1388 به همت آقایان محمدجعفر یاحقی و مهدی سیدی، از سوی نشر سخن منتشر شد. این کتاب ارزنده دو جلدی، امتیازات بسیاری نسبت به چاپ های پیشین داشت. از جمله آن امتیازات، می توان به مقدمه جامع و مفصل، استفاده از بیست و چهار نسخه خطی، تصحیح ضبط بسیاری از اعلام تاریخی و جغرافیایی و نیز تعلیقات مفصل و سودمند اشاره کرد. درعین حال، متن این چاپ، در موارد بسیاری قابل تامل و حتی محل تردید است. لازمه هر تصحیحی، رعایت امانت در نقل متن نسخه هاست، در این تصحیح که مبتنی بر 24 نسخه خطی است در مواردی شاهد عدم دقت در نقل و ضبط متن و نسخه بدل ها هستیم. در نوشتار حاضر، به بررسی میزان امانت داری مصححان در نقل متن سه نسخه از مهم ترین نسخه های مورد استفاده شان می پردازیم: نسخه معروف به «نسخه گجرات» و دو نسخه محفوظ در کتابخانه موزه بریتانیا. این بررسی در صد و سی صفحه از ابتدای متن تاریخ بیهقی انجام شده است.