زیارت و گردشگری در برنامه ها و اسناد کلان توسعه کشور (با تاکید بر زیارت امام رضا(ع))

توسعه کمی و کیفی زیارت به نگرشی کلان و چند بعدی نیازمند است. یکی از مهمترین ابعاد این نگرش، بررسی و تحلیل اسناد و برنامه های توسعه کشور درباره زیارت و گردشگری و جایگاه آن در هر یک از این برنامه هاست. برنامه های عمرانی و توسعه از مهم ترین اسناد کلان برای شکل گیری رشد نظام مند طرح ها و پروژه ها در نظام برنامه ریزی کشور است و توجه به آن در انجام طرح های میان مدت بسیار لازم است. با توجه به پیشینه اهمیت زیارت و گردشگری پرداختن به این مقوله در برنامه های کلان در سطح ملی و به ویژه در برنامه پنجم ضروری به نظر می رسد. این نوشتار با روش اسنادی به بررسی و تحلیل کمی و کیفی برنامه های عمرانی و توسعه (90-1327) در ارتباط با زیارت و گردشگری پرداخته است و در این زمینه از روش تحلیل محتوایی بهره برده است. بر اساس اسناد بررسی شده، تعداد مضامین مطرح در دو مقطع قبل و بعد از انقلاب در ارتباط با زیارت و گردشگری، 148 مورد بوده است که بیشترین تعداد آن، مربوط به عرصه مدیریت (اطلاع رسانی، مشاوره و نظارت)است و 37 مورد، به عرصه زیرساخت (اسکان، امور رفاهی و پذیرایی)، عرصه اقتصاد (تسهیلات بانکی و سرمایه گذاری) و در نهایت عرصه اجتماعی فرهنگی (چاپ و نشر، آموزش و نمایشگاه) مربوط است.