مطالعه اثر دمای خشک کردن بر برخی از خصوصیات فیتوشیمیایی برگ (Cynara scolymus L.) کنگرفرنگی

به منظور بررسی تاثیر دمای خشک کردن بر برخی خصوصیات کیفی برگ گیاه دارویی کنگر فرنگی (Cynara scolymus L.) آزمایشی به صورت طرح کاملا تصادفی در سه تکرار و پنج تیمار دمایی 40، 50، 60، 70 و 80 درجه سانتی گراد در سال 1391 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. از نمونه های خشک شده در سایه به عنوان شاهد استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان فنل در دمای 60 درجه سانتی گراد مشاهده شد. در مقابل در نمونه های خشک شده در دمای 70 و 80 درجه سانتی گراد غلظت فنل به شدت کاهش یافت. بیشترین میزان فلاونوئید (15/5 میلی گرم بر گرم)، فعالیت آنتی‏اکسیدانی (67/144درصد) و همچنین اسیدکافئیک برگ (91/4 میلی گرم بر کیلوگرم) در نمونه های خشک شده در سایه مشاهده شد. بر خلاف فنل کل سایر ترکیبات فنل‏دار از جمله فلاونوئید، اسیدکافئیک و اسیدکلرژنیک در بین تیمارهای دماهایی، دمای 40 درجه سانتی گراد بیشترین میزان تجمع را داشتند. بیشترین فعالیت آنتی‏اکسیدانی در نمونه های خشک شده در سایه مشاهده شد. در بین تیمارهای دمایی با دستگاه خشک کن، با افزایش دمای خشک کردن، میزان عملکرد آنتی‏اکسیدان افزوده شد که نشان دهنده تغییر ترکیبات فنلی ساده به ترکیبات آنتی اکسیدانی است. با این وجود، در بین تیمارهای دمایی با دستگاه خشک کن کیفی‏ترین حالت از نقطه نظر غلظت اغلب ترکیبات موثر در دمای 40 درجه سانتی گراد مشاهده شد. لذا پیشنهاد می‏شود در صورت ایجاد ضرورت برای خشک کردن مصنوعی نمونه های برگی، به ویژه در مناطق مرطوب، از دمای40 درجه سانتی گراد استفاده شود.