رسانه های اجتماعی و توانمند سازی شهروندان در جریان تحولات بیداری اسلامی

یکی از پدیده های قابل توجه سال های اخیر، رسانه های اجتماعی و شبکه های اجتماعی بوده اند که با توجه به قابلیت ها،کاربردها و آثار، نگاه های مختلفی را به خود معطوف داشته اند، به ویژه پس از تحولات انقلابی بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا که به زعم برخی اگر این نوع رسانه ها نبودند، انقلاب ها به وقوع نمی پیوستند. این مطالعه به دنبال بررسی چگونگی ایفای نقش رسانه های اجتماعی در انقلاب های عربی است؛ انقلاب هایی که برخی معتقدند توسط شبکه های اجتماعی پیش رفته اند و عناوینی چون انقلاب های «فیس بوکی» و «توئیتری» به آنها داده اند. لذا برخی مدعی اند که اینترنت و ابزارهای آن نقش تعیین کننده ای در حرکت های انقلابی بیداری اسلامی داشته اند. این مطالعه ضمن پذیرش اصل تاثیرات رسانه های اجتماعی در تحولات بیداری اسلامی، در خصوص میزان آن ادعایی ندارد، اما در نحوه ایفای نقش رسانه های اجتماعی بر این ادعاست که رسانه های اجتماعی در توانمندسازی شهروندان و تعمیق حرکت های اعتراضی نقش موثری داشته اند. این نوشتار همچنین تلاش می کند ذیل دیدگاه های ارتباطات توانمندساز و نظریه صدا با استفاده از اطلاعات و منابع در دسترس به این مسئله بپردازد که کنشگران تحولات بیداری اسلامی تا چه حد از رسانه های اجتماعی چون فیس بوک توئیتر و یوتیوب جهت افزایش آگاهی و سامان دهی شرایط سیاسی استفاده نموده اند. لازم به ذکر است در این نوشتار، تحولات کشورهای عربی به دلایل مختلف که تبیین آن مجال خود را می طلبد ذیل عنوان بیداری اسلامی توصیف شده اند.