بررسی مقایسه‎ای روابط معنایی، ساختار شکلی و سیستم مدیریت اصطلاحنامه های فنی مهندسی و نما

اصطلاحنامه ها به‎عنوان ابزارهای کمکی بازیابی اطلاعات نقش مهمی در بهینه‎سازی جستجوها در پایگاه های اطلاعاتی علوم دارند و تالیف و انتشار آن‎ها مستلزم برخورداری از شرایطی استاندارد است. پژوهش حاضر، به بررسی مقایسه‎ای روابط معنایی، ساختار شکلی و سیستم مدیریت اصطلاحنامه های فنی و مهندسی و نما بر اساس استاندارد ANSI/NISO z39.19 2005 می‎پردازد.
پژوهش حاضر به روش ارزیابانه انجام شده و از نوع کاربردی است. جامعه پژوهش شامل آخرین ویرایش اصطلاحنامه های فنی مهندسی و نما است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش سیاهه‎وارسی است که در فضای نرم‎افزار اکسل در 4 بخش روابط معنایی، ساختار شکلی، نحوه ارائه و سیستم مدیریت اصطلاحنامه بر اساس بندهای موجود در استاندارد ANSI/NISO z39.19 2005 تنظیم شده است. از آمار توصیفی برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شد.
یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میانگین رعایت استاندارد در روابط معنایی اصطلاحنامه فنی و مهندسی 5/97 درصد و در اصطلاحنامه نما 93 درصد است. در بخش ساختار شکلی میزان رعایت استانداردها در دو اصطلاحنامه مذکور به ترتیب 86 درصد و 97 است. در نحوه ارائه اصطلاحنامه میزان برخورداری دو ابزار از استانداردها به ترتیب 5/54 درصد و 57 درصد و در سیستم مدیریت، دو اصطلاحنامه یاد شده به میزان 14 درصد و 18 درصد استانداردهای مذکور را رعایت کرده‎اند. می‎توان نتیجه گرفت که میزان رعایت استانداردها در بخش روابط معنایی و ساختار شکلی اصطلاحنامه ها مطلوب است. کمترین میزان رعایت استانداردها، در سیستم مدیریت اصطلاحنامه و سپس در بخش نحوه ارائه بوده است.
اصالت/ارزش: با توجه به اینکه اصطلاحنامه ها یکی از منابع اطلاعاتی مهم در امر بازیابی اطلاعات در عصر حاضر هستند و تهیه و تدوین آن‎ها، برنامه های مدون و سرمایه‎گذاری های بسیاری را می‎طلبد، انجام پژوهش‎هایی که کیفیت اصطلاح‎نامه ها را بر اساس استانداردهای نوین بسنجد، ضروری به نظر می‎رسد. ارزش مقاله حاضر در نشان دادن ضعف اصطلاحنامه ها در سیستم مدیریت اصطلاحنامه و در نحوه ارائه اصطلاحات و نیاز به استفاده از ابزارهای نو برای بازنمایی است.