بررسی دقت مدل های ANFIS، SVM و GP در مدل سازی مقادیر دبی جریان رودخانه

پیش‏بینی دقیق جریان رودخانه ها در مدیریت بهینه منابع آب‏های سطحی اهمیت به‏سزایی دارد. یافتن مدل مناسب برای پیش‏بینی دقیق این پارامتر یکی از راه های مهم اقدامات در شبیه‏سازی و پیش‏بینی است. در این مطالعه سه مدل ANFIS، SVM و GP برای مدل‏سازی دبی ماهانه رودخانه نازلوچای در محل ایستگاه هیدرومتری تپیک واقع در غرب دریاچه ارومیه تحت تاثیر بارش حوضه رودخانه مطالعه شده بررسی و مقایسه شد. در همه روش‏های یادشده الگوهای M1 تا M5 داده های دبی جریان با تاخیر یک تا پنج و الگوهای M6 تا M10 الگوی ترکیبی با داده های بارش و دبی و با تاخیرهای یک تا پنج ماه بررسی شدند. برای بررسی مقادیر خطای ناشی از مدل‏سازی از سه روش ضریب تبیین، مجذور میانگین مربعات خطا و معیار کارایی مدل استفاده شد. نتایج بررسی دقت و میزان خطای مدل‏ها نشان داد الگوی ترکیبی فقط در مدل SVM بهترین نتیجه را داده است و در دو مدل GP و ANFIS الگوهای تک سری بهترین نتیجه را ارائه کردند. از بین سه مدل بررسی شده، مدل ANFIS با الگوی ورودی چهار و پنج تاخیر بهترین نتیجه را داد. به طور کلی، نتایج نشان داد با به کارگیری مدل ANFIS در مدل‏سازی دبی جریان ماهانه رودخانه نازلوچای، خطای مدل نسبت به دو مدل GP و SVM به ترتیب حدود 23 و 3 درصد (در واحد دبی جریان) کاهش و دقت مدل نیز نسبت به دو مدل GP و SVM به ترتیب حدود 10 و 4 درصد افزایش می‏یابد.