محاسبات آهنگ دز ناشی از پرتوزایی طبیعی موجود در سنگ های گرانیتی ساختمانی در ایران

همه مواد ساختمانی دارای مقادیر مختلفی از مواد پرتوزای طبیعی هستند. مواد به دست آمده از سنگ و خاک، عموما حاوی رادیونوکلیدهای اورانیوم (اورانیوم-238)، توریم (توریم-232) و هسته پرتوزای طبیعی پتاسیم-40 می باشند. پرتوگیری از مواد ساختمانی به دو دسته پرتوگیری خارجی و داخلی تقسیم می شود. پرتوگیری خارجی در اثر تابش مستقیم پرتوهای گاما از رادیونوکلیدهای طبیعی موجود در این مواد بوده و پرتوگیری داخلی ناشی از استنشاق گاز رادن (رادن-222 و رادن-220) و محصولات واپاشی نیمه عمر کوتاه آن هاست که محصول واپاشی اورانیوم و توریم در این مواد هستند. در این مطالعه، پرتوگیری خارجی ناشی از تابش مستقیم پرتوهای گاما از سنگ های گرانیت استفاده شده در ساختمان ها در ایران، مورد بررسی قرار گرفته و آهنگ دز جذبی و دز موثر سالیانه حاصل از آن، در نمونه های تحت بررسی محاسبه و ارائه شده است. آهنگ دز جذبی به دست آمده، به جز مورد نمونه شماره 2، بیش از متوسط پرتوزایی طبیعی جهانی، یعنی60 نانوگری در ساعت است. با رجوع به معیارهای دز توصیه شده در گزارش سال 1999، اتحادیه اروپا در خصوص اصول حفاظت پرتوی پرتوزایی طبیعی مواد ساختمانی برای مواد استفاده شده در سطح، همه نمونه ها زیر حد دز معاف 3/0 میلی سیورت در سال هستند.