نظریه اخلاق عرفانی عطار نیشابوری

در این نوشتار درصددیم اخلاق عرفانی عطار را در قالب یک نظریه اخلاقی منسجم تبیین سازیم تا براساس آن ملاک تعیین ارزش اخلاقی افعال از نظر وی مشخص شود. بررسی و تامل در اشعار عطار بیان گر آن است که سه نظریه متعارف اخلاق هنجاری یعنی نتیجه گرایی، وظیفه گرایی و فضیلت گرایی از دل آثار او استخراج پذیر است، اما این سه نظریه هم با برخی مبانی خداشناختی و انسان شناختی اخلاق عرفانی عطار و هم با یکدیگر سازگار نیستند، ازاین رو نمی توان با ابتنای صرف به هر یک از آن ها اخلاق عرفانی عطار را توضیح داد. البته با تلفیق سه مفهوم فضیلت، غایت و وظیفه با یکدیگر در ذیل فضیلت گرایی اخلاقی می توانیم برای اخلاق عرفانی عطار نظریه اخلاقی واحد و منسجمی پیشنهاد کنیم.