دیدار با مشاهیر نشر کتاب ایران (نگاهی به مجموعه مشاهیر نشر کتاب ایران)

نشرپژوهی و نشرشناسی از جمله پژوهش های مغفول مانده در ایران است. اغلب دست اندرکاران متقدم نشر در ایران و سرامدان این صنعت، زندگی حرفه ای و تجربه های خود را مستند نکرده اند. نبودن تحصیلات دانشگاهی فراگیر در زمینه ی نشر نیز خود یکی دیگر از کاستی های چشمگیر است. از این رو، تاریخ نشر ایران، و به خصوص تاریخ شفاهی نشر ایران، به ویژه نشر کتاب، ناگفته های بسیار دارد. به سبب همین کاستی ها، برخی از نشر پژوهان، در یکی-دو دهه اخیر، معدود پژوهش هایی را اغلب به صورت تاریخ شفاهی انجام داده اند. مجموعه مشاهیر نشر کتاب ایران یکی از تازه ترین پژوهش ها در این خصوص است که در قالب تک نگاری های مختصر، خواننده را با زمینه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و خانوادگی مشاهیر نشر در ایران و شیوه های کاری آنان در انتشار و چاپ و توزیع و فروش کتاب و نشریه آشنا می کند. بدین ترتیب، این مجموعه ماخذی نو و مستند برای تاریخ نشر کتاب ایران است. بررسی مجموعه، نقاط قوت و ضعفی را آشکار می کند که با درنظر داشتن مشکل پژوهش هایی از این دست، در این نوشته به آن پرداخته شده است. ارائه داده های گاه دست اول و دیریاب، به همراه پرداختن به ظرایف حرفه ی نشر، از قوت های مجموعه است که جا دارد در ویراست های بعدی تقویت شود؛ هم چنین کم توجهی به بنیاد ویرایش در سامان دادن مجموعه از کاستی های چشمگیر است و ضروری می نماید، در ادامه انتشار مجموعه، برای آن چاره ای اندیشیده شود.