سرزمین های دور، ارتباطات نزدیک؛ نگاهی به روابط فرهنگی و تمدنی ایران و اسپانیا

ایران و اسپانیا، دو کشور کهن و با پیشینه تمدنی پرمایه و موثر در تاریخ جهان، مناسبات فرهنگی و سیاسی چشمگیری از دوران باستان تاکنون داشته اند. در قرون اولیه اسلامی، میان ایران، در حد فاصل شرقی خلافت اسلامی و اسپانیا در حد فاصل غربی امپراتوری بزرگ رم، ارتباطات علمی و فرهنگی قابل توجهی برقرار بوده و دنیای عرب از لحاظ مبادلات فرهنگی و سیر افکار و آثار، همچون پلی در این رابطه نقش داشته است. تاثیر روابط دو کشور در این دوران، در زمینه های مختلف چون نظام اداری، موسیقی، ادبیات، هنر و معماری قابل ملاحظه است. در قرون اولیه دوران مدرن، از اوایل قرن شانزدهم نیز، که حاکمیت های مستقل ملی دو کشور تحکیم بیشتری یافت، روابط آنها از نظر مبادله هیات های سیاسی و تجاری و کوشش برای اتحاد و تحکیم مناسبات به شکل قابل توجهی گسترده شد و در ربع اول قرن هفدهم به اوج رسید. تاثیر این مناسبات از دوران باستان تا اکنون به حدی است که به جرات می توان ایران و اسپانیا را علی رغم دوری سرزمینی، تنها دو کشور آسیایی و اروپایی دانست که بیشترین مشابهت های فرهنگی و تمدنی را با یکدیگر دارند. این پژوهش، با بررسی اسناد و منابع کتابخانه ای، در پی بازخوانی ارتباطات تاریخی و فرهنگی دو کشور و اهمیت تاثیر و بهره برداری از آن در روابط کنونی آنهاست.