تاثیر آموزش بهداشت دوران بلوغ بر آگاهی و سلامت عمومی دختران مقطع راهنمایی شهرستان قائن

نوجوانی ارتباط نزدیکی با سلامتی دارد و مرحله بسیار مهمی از زندگی هر فرد محسوب می شود، و بویژه در دختران نوجوان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به نظر می رسد داشتن شناخت و آگاهی در مورد اصول بهداشت در دوران بلوغ، دلایل و علل بروز تغییرات خاص در این دوران و نیز آشنایی با خطرات تهدید کننده دوران بلوغ، سبب پیشگیری از بسیاری از سوء تفاهمات و مشکلات نوجوانان شده و می تواند در کاستن از مشکلات این نسل موثر باشد. این پژوهش با هدف تعیین تاثیر آموزش بهداشت دوران بلوغ بر اگاهی و سلامت عمومی دختران مقطع راهنمایی شهرستان قائن انجام شد.
این پژوهش تجربی در سال 1393 انجام شد. مدارس راهنمایی دخترانه در شهرستان قائن محیط پژوهش و کلیه دانش آموزان دختر مقطع سوم جامعه پژوهش بودند. 87 دانش آموز به صورت تصادفی از جامعه پژوهش انتخاب و در دو گروه آزمون (47 نفر) و کنترل (40 نفر) قرار گرفتند. مداخله شامل برنامه آموزشی در ارتباط با بلوغ و بهداشت قاعدگی به صورت کلاس های آموزشی و با استفاده از روش های سخنرانی، چهره به چهره، پرسش و پاسخ، بحث و گفتگو در 3 جلسه 60 دقیقه ای، برای دانش آموزان گروه آزمون ارائه گردید. پس از اجرای مداخله، اطلاعات با پرسشنامه سنجش آگاهی سلامت و پرسشنامه سلامت عمومی به شیوه خودگزارشی جمع آوری گردید. پرسشنامه از روایی محتوایی و پایایی بین دو آزمون (ضریب همبستگی 75/0) برخوردار بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 و آزمون های آماری تی مستقل، کای اسکوئر، ویلکاکسون، من ویتنی، پیرسون، آنالیز واریانس یک طرفه و اندازه های مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
آزمون تی مستقل نشان داد که نمره آگاهی بهداشتی گروه آزمون، یک ماه پس از آموزش (48/2 ± 58/11) اختلاف آماری معنی داری با نمره گروه کنترل دارد (72/2 ± 15/8) (39/0 = P). ولی تفاوت آماری معنی داری در بین نمرات گروه کنترل در هیچ مرحله ای مشاهده نشد (139/0 = P). آزمون من ویتنی در مقایسه نمرات سلامت عمومی دو گروه، یک ماه پس از آموزش، اختلاف آماری معنی داری را نشان داد (44/0 = P). در حالی که آزمون ویلکاکسون در هیچکدام از گروه ها تفاوت آماری معنی داری بین نمرات سلامت عمومی قبل و یک ماه بعد از آموزش را نشان نداد.
اگر چه آموزش بهداشت دوران بلوغ نتوانست به طور معنی داری نمرات سلامت عمومی دانش آموزان را افزایش دهد، اما توانست تا حدی با افزایش آگاهی دانش آموزان در ارتقاء میانگین نمرات سلامت عمومی آنها موثر باشد. افزایش سلامت عمومی نیازمند آموزش های مداوم و مکرر می باشد لذا ضروریست که مسئولین امر به خصوص پرستاران و یا مربیان بهداشت مدارس توجه هر چه بیشتر به این مساله داشته تا از مشکلات دختران در این دوران کاسته شود.