اثر باکتری های محرک رشد بر صفات رویشی و عناصر تغذیه ای نونهال های فندق (Corylus avellana) در نهالستان فندقلوی اردبیل

هدف از پژوهش پیش رو، بررسی تاثیر باکتری های محرک رشد بر صفات رویشی (ارتفاع، قطر یقه، وزن خشک اندام زمینی و هوایی، زی توده خشک کل نونهال و شاخص کیفیت نونهال) و غلظت عناصر غذایی (نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن و روی) در برگ نونهال های فندق (Corylus avellanaL.) بود. در شرایط نهالستان، تاثیر سه نوع باکتری Pseudomonas putida، Bacillus subtilis و Enterobacter cloacae به صورت مجزا و ترکیبی به مدت هفت ماه بر نونهال های فندق در گلدان های پلی اتیلنی حاوی خاک اتوکلاوشده بررسی شد. بر اساس نتایج، بیشترین اندازه ارتفاع، قطر یقه و سطح برگ به ترتیب با 26/88 سانتی متر، 7/17 میلی متر و 23/87 سانتی متر مربع و بیشترین غلظت نیتروژن (2/81 درصد) در تلقیح ترکیبی سه باکتری مشاهده شد. بیشترین وزن خشک ریشه، حجم ریشه، وزن خشک اندام هوایی، زی توده خشک کل نونهال، شاخص کیفیت نونهال و بیشترین غلظت فسفر با تلقیح مجزای باکتری P. putida به دست آمد. بیشترین مقدار غلظت آهن و روی به ترتیب در تلقیح با باکتری B. subtilis و P. putidaمشاهده شد. در حالت کلی، با توجه به تاثیر مثبت باکتری های محرک رشد در جذب عناصر غذایی، افزایش رشد قطری، ارتفاعی و شاخص های ریخت شناسی دیگر، به ترتیب باکتری های P. putida، B. subtilis و E. cloacae برای تلقیح نونهال های فندق توصیه می شوند. درحقیقت، تجهیز ریشه نونهال ها با باکتری های محرک رشد (مهندسی ریشه) می تواند راهکاری مناسب برای تولید نهال سالم و قوی در نهالستان و همچنین افزایش موفقیت نهال کاری در رویشگاه های آشفته و تخریب یافته این گونه باشد.