ارزیابی توان شبکه معابر شهری و طراحی مناسب ترین شبکه هندسی معابر با رویکرد مدیریت بحران با استفاده از GIS

شبکه معابر شهری یکی از ارکان عمده شهرها هستند که می توانند در مدیریت بحران های شهری، قبل و بعد از بحران ها، عملیات امداد و نجات، جابجایی و تخلیه آسیب دیدگان نقش بسزایی داشته باشند. بنابراین ارزیابی توان شبکه معابر شهری و برنامه ریزی برای کاهش آسیب های احتمالی امری ضروری به نظر می رسد. این تحقیق با هدف ارزیابی شبکه معابر شهری در برابر بحران ها، در منطقه 1 شهرکرمان با رویکرد زلزله انجام گرفته است. شهرکرمان بدلیل موقعیت جغرافیایی خود و دارا بودن بافت قدیمی در برابر زلزله آسیب پذیر می باشد. بنابراین این پژوهش سعی دارد با بررسی میدانی، فرایند توانمند سازی شبکه معابر شهری را جهت مدیریت بحران با استفاده از سیستم های اطلاعات مکانی ارزیابی نماید. برای این منظور ابتدا آسیب پذیری شبکه معابر بررسی گردید. پارامترهایی که برای ارزیابی شبکه معابر منطقه1 شهر کرمان در نظر گرفته شدند پارامترهایی بودند که هنگام بحران در آسیب پذیری و تخریب معابر می توانند نقش داشته باشند. این پارامترها عبارتند از شاخص های همجواری معابر با تاسیسات زیربنایی آسیب پذیر، ویژگی های ساختمانی (قدمت ساختمان ها، تعداد طبقات یا ارتفاع ساختمان و نوع کاربری ساختمان ها) و شاخص های مربوط به معابر (شیب، طول، عرض، تعداد تقاطع ها، وجود پل و غیره). هر کدام از این شاخص ها بر اساس روش AHP وزندهی و سپس در محیط GIS مدلسازی و در نهایت با بکاربردن توابع تحلیلی، نقشه آسیب پذیری معابر منطقه مورد مطالعه تهیه گردید. پس از تعیین آسیب پذیری شبکه معابر، برای خدمات رسانی و تخلیه سریعتر آسیب دیدگان در زمان و یا بعد از بحران، یک پایگاه داده زمین مرجع برای راه های شهری طراحی گردید. در نهایت شبکه هندسی معابرمنطقه 1 شهر کرمان ایجاد گردید. نتایج نهایی حاکی از این است که، آسیب پذیری شبکه معابر محدوده ی مورد مطالعه (جز در نواحی نوساز)، بیشتر از حد متوسط، و عمدتا زیاد است. آسیب پذیری شبکه معابر در ناحیه 5 و 1 منطقه مورد مطالعه بیشتر به چشم می خورد که در برنامه ریزی ها باید در اولویت قرارگیرند.