اثرات ادوار تجاری بر نرخ مرگ و میر در استان های ایران

رشد اقتصادی و بهبود سلامت از جمله مسائل اصلی مورد بحث در توسعه اجتماعی و سیاست عمومی یک کشور محسوب می شوند. اقتصاد در هنگام رکود و رونق بر شیوه زندگی، وضعیت سلامت و هزینه های افراد اثرگذار است. یافته های مطالعات گذشته نشان می دهد که ارتباط بین سلامت و اوضاع اقتصادی مبهم و در شرایط متفاوت، متناقض است. بنابراین نگرانی در مورد چگونگی اثرگذاری شرایط اقتصادی بر سلامت افراد امری طبیعی به نظر می رسد. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات ادوار تجاری بر نرخ مرگ و میر (به عنوان یک شاخص اساسی از سلامت) در استان های ایران در دوره 89-1381 با روش داده های ترکیبی انجام شده است. برای این منظور از تولید ناخالص داخلی سرانه به عنوان شاخصی برای فعالیت اقتصادی (ادوار تجاری) استفاده شده است. همچنین اثرات متقابل بیکاری و سطوح فعالیت اقتصادی نیز در نظر گرفته شده است. متغیر شهرنشینی و آلودگی هوا نیز به عنوان شاخص های مکمل دیگر برای تبیین نرخ مرگ و میر در نظر گرفته شده اند.
نتایج بررسی نشان دهنده رابطه ای منفی بین مرگ و میر و تولید ناخالص داخلی سرانه است. ضریب اثرات متقابل بیکاری و سطوح فعالیت اقتصادی نیز منفی شده یعنی با افزایش GDP، رابطه بین بیکاری و مرگ و میر منفی تر می شود (بیکاری بیشتر موجب مرگ و میر کمتر است). همچنین رابطه ای مثبت بین مرگ و میر و شهرنشینی و نیز مرگ و میر و آلودگی هوا وجود دارد.