بررسی و تحلیل الگوی استقراری دشت الشتر در دوره پارتیان

دشت الشتر یکی از مهمترین دشت های میانکوهی زاگرس مرکزی به شمار می رود. مباحث مورد توجه در این مقاله عمدتا بر اساس فعالیت هایی است که در طی سالهای 1385 - 1386 در این دشت به منظور بررسی و شناسایی آثار باستانی و در سال 1391 بخاطر شناسایی و تحلیل الگوهای استقراری دوره پارتیان در این منطقه صورت گرفته است. در نتیجه بررسی باستا ن شناسی صورت گرفته در این دشت تعداد 72 محوطه و بنای باستانی شناسایی شده است. مطالعات کنونی نشان می دهد که آغاز استقرار در این دشت مربوط به دوره مس و سنگ می باشد و جدیدترین محوطه نیز مربوط به قرون متاخر دوره اسلامی است. از مجموعه آثار باستانی دشت الشتر تعداد 42 اثر دارای بقایای مربوط به دوره پارت بوده اند. درک و دریافت کلی الگوی استقراری این دشت در دوره پارتیان نشانگر تغییرات جمعیتی یا تغییر الگوی پراکنش استقرارها نسبت به دوره های قبل و حتی بعد از این دوره است. سیمای پراکندگی محوطه های باستانی شناسایی شده نشانگر این موضوع است که بیشتر استقرارهای منطقه به شکل واحدهای روستایی بوده اند و شواهدی از مراکز شهری شناسایی نشد. بطور کلی الگوی پراکنش استقرارهای پارتی در این دشت بشدت متاثر از ویژگی های اقلیمی، توانمندی های زیست محیطی و موقعیت ویژه جغرافیایی منطقه است. در نگارش پیش رو سعی شده است تا الگوی استقرار پارتیان در این دشت میانکوهی مورد بررسی قرار گیرد و همچنین به مطالعه محوطه ها و تفسیر الگوهای استقرار دوره پارتیان در آن پرداخته شود.