کارایی رویکرد توسعه دارایی مبنا در احیای محلات نابسامان (مطالعه موردی: محله امامزاده حسن شهر تهران)

یکی از مشکلات برنامه ریزی و مدیریت شهری در ایران، عدم موفقیت بسیاری از برنامه های توسعه در مرحله اجرا به دلیل عدم مشارکت یا مشارکت محدود ساکنان در مراحل مختلف از تهیه تا اجرای این برنامه ها می باشد. این امر بر ضرورت به کارگیری رویکرد «از بالا به پایین» و «مبتنی بر اجتماعات محلی» در جهت اتخاذ راه حل های پایدار برای حل مشکلات شهری تاکید دارد. در این راستا، رویکرد توسعه دارایی مبنا به عنوان جایگزینی برای رویکرد نیاز مبنا مطرح شد که بر پایه شناسایی، تجهیز ظرفیت های محلی و مشارکت ساکنان قرار دارد. در این مقاله کارایی این رویکرد در محله امامزاده حسن شهر تهران به عنوان یک محله نابسامان با مشکلات اجتماعی و عملکردی و کیفیت پایین کالبد ولی واجد ویژگی های خاص اجتماعی و زمینه های مذهبی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق که بر اساس پیمایش، نمونه گیری تصادفی و تحلیل های آماری انجام شده است، نشان می دهد که سرمایه اجتماعی و فیزیکی (به عنوان مهمترین دارایی ها در سطح محلی) بر تمایل به مشارکت سازمان یافته (به عنوان هدف اصلی رویکرد دارایی مبنا) تاثیر افزاینده دارد. همچنین سرمایه اجتماعی عامل مستقیمی در افزایش تمایل به مشارکت سازمان یافته و در نتیجه توسعه محله بوده و سرمایه کالبدی به واسطه آن بر تمایل به مشارکت سازمان یافته تاثیر دارد. این نتایج نشان داد که در جهت توسعه محله با استفاده از رویکرد دارایی مبنا، سیاست های مردم مبنا (در جهت ارتقای مشارکت سازمان یافته) و مکان مبنا (در جهت ارتقای سرمایه اجتماعی) باید به صورت همزمان به کار گرفته شوند.