بررسی رابطه عوامل پستی و بلندی و اقلیمی با تولید علوفه مراتع سبلان

این تحقیق با هدف بررسی رابطه بین مقدار تولید با متغیرهای پستی و بلندی (ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهات جغرافیایی) و اقلیمی (بارندگی و پارامترهای دمایی حداقل، حداکثر و متوسط) در مراتع سبلان انجام شد. با استفاده از نقشه مدل رقومی ارتفاع، نقشه های طبقات ارتفاعی، شیب و جهات جغرافیایی تهیه شد. در تهیه نقشه طبقات بارندگی و پارامترهای دمایی از داده های ایستگاه های هواشناسی و گرادیان های مربوطه استفاده شد. سپس با در نظر گرفتن تیپ های گیاهی و طبقات مختلف ارتفاع، شیب، جهات جغرافیایی، بارندگی و پارامترهای دمایی در مرحله حداکثر رویش گیاهی، تولید سالیانه با پلات های یک مترمربعی به طریقه قطع و توزین برداشت شد. متغیرهای پستی و بلندی و اقلیمی برای هر پلات از نقشه های تهیه شده استخراج شد. برای تعیین مهمترین عامل یا عوامل محیطی موثر در تغییر تولید، از روش تجزیه به مولفه های اصلی استفاده شد. نتایج نشان داد که از بین عوامل محیطی انتخاب شده بر اساس دو مولفه اول، ارتفاع، بارندگی، میانگین درجه حرارت و شیب بیشترین تاثیر را بر تولید مراتع سبلان دارند که مولفه اول 13/68 درصد تغییرات و مولفه دوم 96/14 درصد تغییرات را در بر می گیرد و این مولفه ها در کل 09/83 درصد تغییرات تولید گیاهان مرتعی را در بر می گیرند. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل همبستگی نشان داد میانگین درجه حرارت اثر منفی و سایر عوامل تاثیر مثبت بر تغییرات تولید دارد. بنابراین، در ارزیابی تولید و تعیین ظرفیت چرایی مانند مراتع سبلان، عوامل پستی و بلندی و اقلیمی باید مورد توجه قرار گیرد.