مطالعه قابلیت دسترسی برخی از علف کش های به کار برده شده در سیستم های مختلف خاک ورزی گندم بر روی ذرت

این آزمایش به منظور مطالعه اثرات باقیمانده (فراهمی زیستی) برخی علف کش های رایج مورد استفاده در گندم بر روی گیاه زراعی ذرت (Zea mays L.) کشت شده پس از گندم صورت گرفت. آزمایش در سال زراعی 1390 و تحت شرایط روش های مختلف خاک ورزی در مزرعه آموزشی و پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع درکرج اجراء شد. تیمارهای خاک ورزی عبارت بودند از: خاک ورزی مرسوم، کم خاک ورزی و بدون خاک ورزی. تیمارهای علف کشی عبارت بودند از: 1- بروموکسینیل+ ام سی پی ای 5/1 لیتر در هکتار، 2- تریاسولفورون + دای کامبا 150 گرم در هکتار، 3- یدوسولفورون متیل سدیم+مزوسولفورون 400 گرم در هکتار، 4- مت سولفورون متیل + سولفوسولفورون گرم در هکتار، 5- کلودینافوپ پروپارژیل + تری بنورون متیل به ترتیب 20 گرم و 8/0 لیتر در هکتار و 6- شاهد بدون مصرف علف کش . برای آزمایش های زیست سنجی از دو عمق سطحی (5/12-0 سانتی متر) و تحتانی (25-5/12 سانتی متر) خاک نمونه گیری انجام شد. زیست سنجی بر روی گیاهان شاهی (Lepidium sativum) به عنوان گیاه محک و ذرت (Zea mays) انجام شد. درصد رویش، وزن خشک و ارتفاع شاهی و ذرت ارزیابی شد. نتایج نشان داد که نوع روش خاک ورزی با فراهمی زیستی علف کش در ارتباط بود؛ فراهمی زیستی علف کش در روش بدون خاک ورزی حداقل بود. بر اساس شاخص فراهمی زیستی، به ترتیب علف کش های تریاسولفورون + دای کامبا ، یدوسولفورون متیل سدیم+مزوسولفورون و مت سولفورون متیل + سولفوسولفورون بیشترین میزان ماندگاری را نشان دادند. بنابراین ممکن است به محصول بعدی در تناوب آسیب بزنند، هر چند گیاه ذرت نسبت به بقایای مت سولفورون متیل + سولفوسولفورون در خاک متحمل بود. از طرف دیگر علف کش های بروموکسینیل+ ام سی پی ای و کلودینافوپ پروپارژیل + تری بنورون متیل فعالیت زیستی بسیار ناچیزی در خاک داشتند و بعید به نظر می رسد که باعث ایجاد مشکل جهت گیاهان بعدی در تناوب شوند.