مدل سازی ترجیحات بیان شده: مطالعه موردی تالاب شادگان

یکی از جنبه های مهم مدیریت تالاب ها در اختیار داشتن ارزش اقتصادی جنبه های مختلف آنهاست که نشان دهنده میزان اهمیت مواهب طبیعی برای ساکنان یک منطقه یا کشور است. بطور کلی خدمات تالاب ها به دو دسته خدمات استفاده ای و غیراستفاده ای تقسیم می شوند. مطالعه حاضر کوشید تا ارزش خدمات یا منافع غیراستفاده ای تالاب شادگان را از طریق مدلسازی ترجیحات بیان شده و تمایل به پرداخت افراد محاسبه و در اختیار سیاست گذاران و جامعه قرار دهد. در این راستا، با استفاده از روش تجربه انتخاب، ارزش اقتصادی خدمات غیراستفاده ای تالاب بین المللی شادگان برآورد شد. بنابراین، با طراحی و اجرای تجربه انتخاب و تکمیل 120 پرسشنامه در شهرهای اهواز و آبادان، الگوی لاجیت مرکب با ضرایب تصادفی برآورد و مقادیر تمایل به پرداخت نهایی برای ویژگی های تالاب شامل حفظ تنوع زیستی، عملکرد اکولوژیک و آموزشی و چشم انداز شادی بخش برآورد گردید. سپس اعداد بدست آمده به کل جامعه ی برخوردار از این مواهب تعمیم داده شد. نتایج نشان داد که تمامی متغیرهای الگو (شامل ویژگی های تالاب و متغیر قیمت) در سطح اطمینان 95 درصد به لحاظ آماری معنی دار و دارای علامت مورد انتظار هستند. برآورد تمایل نهایی به پرداخت برای خدمات غیراستفاده ای حاکی از آن بود که ارزش ریالی بهبود وضعیت کیفی هر یک از ویژگی های تالاب برای افراد غیرساکن که قصد بازدید تالاب را در آینده ندارند، قابل توجه است. محاسبات نشان داد که ارزش خدمات غیراستفاده ای تالاب شادگان برابر 4.303.395.852.380.952 ریال است. بنابراین، با افزودن این ارزش به تولید ناخالص داخلی استان خوزستان، سهم ارزش خدمات غیراستفاده ای تالاب شادگان بیش از 2 درصد محاسبه گردید. اعداد بدست آمده نشان از اهمیت این تالاب برای جامعه و نیز مستعد بودن شرایط برای همراهی با سیاست های حفاظت از آن است.