بررسی الگوی بیان ژن های آهن سوپر اکسید دیسموتاز و فریتین-3 تحت تنش شوری در برگ و ریشه نعناع فلفلی

تنش شوری فرآیند های فیزیولوژیکی متعددی را در گیاهان تحت تاثیر قرار می دهد. از آن جمله آسیب های اکسیداتیو اجزای سلولی می باشد که توسط گونه های فعال اکسیژن ایجاد می شوند و در مقابل، آنزیم های آنتی اکسیدان باعث جلوگیری از این آثار مخرب می شوند. در این تحقیق تغییرات بیان ژن های آهن سوپر اکسید دیسموتاز (FeSOD) و فریتین-3 تحت تنش شوری (0، 25، 50، 75، 100 و 150 میلی مولار NaCl) در گیاه نعناع فلفلی با روش Real time PCR مورد بررسی قرار گرفت. در زمان های 24 و 48 ساعت، یک هفته و یک ماه پس از شروع تنش از برگ و ریشه گیاه نمونه برداری انجام گرفت. نتایج نشان داد که بیان ژن FeSOD با افزایش تنش شوری در هر دو نمونه برگ و ریشه افزایش یافت، اما این افزایش بیان در برگ ها بیش تر و پایدار تر بود. در برگ ها 24 ساعت پس از شروع تنش بیان ژن FeSOD کاهش یافت، اما با گذر زمان تا یک هفته افزایش در بیان این ژن مشاهده شد. پس از یک ماه اعمال تنش، بیان این ژن در نمونه برگ مجددا به صورت معنی داری کاهش یافت. در ریشه نیز در نمونه برداری 24 ساعت، بیان ژن FeSOD کاهش داشت، اما در زمان های 48 ساعت، یک هفته و یک ماه پس از تنش، بیان این ژن به مقدار جزیی افزایش یافت. بیان ژن فریتین در سطوح مختلف شوری در نمونه برگ با ریشه تفاوت داشت، به طوری که در برگ در سطوح پایین تنش (25 و 50 میلی مولار) میزان بیان ژن افزایش یافته و با افزایش سطح شوری میزان بیان ژن کاهش یافت. اما در ریشه در تمامی سطوح تنش بیان ژن کاهش نشان داد. در مورد زمان های مختلف نمونه برداری پس از شروع تنش نیز بیان ژن فریتین در برگ و ریشه با هم متفاوت بود، به گونه ای که در زمان های اولیه پس از شروع تنش (48 ساعت) در برگ ها افزایش معنی داری در بیان ژن مشاهده شد و تدریجا با افزایش مدت زمان قرار گیری در معرض تنش بیان ژن کاهش یافت. اما بیان این ژن در ریشه در زمان های 24 و 48 ساعت و یک هفته کاهش یافته و با رسیدن به یک ماه قرارگیری در معرض تنش به میزان قابل توجهی افزایش نشان داد.