تحلیل فضایی تغییرات الگوی تراکم جمعیت متاثر از اقدامات نوسازی در کلانشهر تهران (90- 1375)

این مقاله به بررسی تفاوت های فضایی تراکم جمعیت، متاثر از فرایند مداخله نوسازی در محله های مختلف کلانشهر تهران می پردازد. الگوی تراکم محله های مختلف شهر به نوعی نشانگر هویت خاص اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن و نمایانگر چشم اندازهای متفاوت موجود در شهر است. این مقاله درصدد پاسخ به این پرسش است که الگوی تراکم جمعیت طی سه دوره 7 ، 85 و 90 در سطح شهر تهران چگونه است؟ این تحقیق با مطالعه فضایی زمانی تغییرات تراکم جمعیت سعی در شناخت بهتر الگوی فضایی تراکم جمعیت با استفاده از ArcGIS و Geoda و تکنیک های تحلیل آماری فضایی به ویژه خودهمبستگی فضایی دارد. تکنیک خودهمبستگی فضایی ابزار بهتری برای نمایش الگو و نظم حاکم بر پراکندگی فضایی پدیده ها را جستجو می کند و تمرکزهای فضایی را شناسایی می کند. یافته های این پژوهش نشان داد توزیع تراکم جمعیت بیان کننده تمایزات فضایی در شهر تهران است. طی سه دوره 75، 85 و 90 تغییر الگوی پراکندگی جمعیت در سطح شهر تهران به صورت خوشه ایبوده است. گرچه از شدت و تمرکز خوشه های بالا-بالا و پایین-پایین کاسته شده اما در مجموع، خوشه های پرتراکم بیشتری در سطح شهر تشکیل شده است و در مناطق مختلف شهر به صورت پراکنده مشاهده می شوند، یعنی پهنه های جدیدی با تراکم بالا در سطح شهر ظاهر شده اند. پهنه های بی تفاوت (باقیمانده) در طی این دوره ها در مکان هایی که پهنه های بالا-بالا ظهور پیدا کرده اند خود را نشان می دهند و این مورد نشان دهنده این امر است که محدوده های جدیدی از شهر مستعد تشکیل خوشه های بالا-بالا هستند.