بررسی وضعیت بهره گیری از سیستم ذخیره و بازیابی تصاویر دیجیتالی پزشکی در بیمارستان های آموزشی شهر تهران

سیستم ذخیره و بازیابی تصاویر دیجیتالی پزشکی PACS (Picture Archiving and Communication System)، با پردازش، آرشیو و انتقال تصاویر پزشکی، انقلابی در حوزه تصویربرداری پزشکی ایجاد کرد. در پژوهش حاضر پس از تعیین ویژگی های مربوط به بهره گیری از PACS، وضعیت به کارگیری این سیستم در بیمارستان های آموزشی شهر تهران بررسی گردید.
در این مطالعه توصیفی، ابتدا از طریق مطالعات کتابخانه ای، ویژگی های یک سیستم جامع PACS مشخص و بر اساس آن چک لیستی تنظیم شد. روایی محتوایی چک لیست مورد نظر توسط 5 نفر از متخصصان و پایایی بین مشاهده کنندگان نیز از طریق ضریب Kappa (74/0) مورد تایید قرار گرفت. جامعه پژوهش شامل 27 بیمارستان آموزشی دارای PACS در شهر تهران در سال 1395 بود که به روش سرشماری بررسی شدند.
از مجموع 27 بیمارستان منتخب، 15 بیمارستان شرایط مورد نظر برای ورود به مطالعه را داشتند. بر اساس یافته های به دست آمده، شباهت ها و تفاوت هایی در وضعیت به کارگیری PACS در مراکز مورد بررسی در رابطه با ویژگی هایی از جمله سرعت انتقال داده در دیسک های حافظه استفاده شده برای بایگانی کوتاه مدت، یکپارچگی با سیستم اطلاعات رادیولوژی RIS (Radiology Information System)، نوع ارتباط با سایر سیستم ها، نوع شبکه، نحوه ارسال تصاویر، پشتیبانی از رادیولوژی از راه دور، استفاده از استاندارد 7HL، قابلیت بهینه سازی تصاویر و دیگر ویژگی های بررسی شده وجود داشت.
بهره مندی کامل از مزایای فن آوری PACS، مستلزم طراحی و یا انتخاب سیستم هایی است که بیشترین کارایی را متناسب با شرایط و نیاز استفاده کنندگان داشته باشند. بنابراین، انجام مطالعاتی در زمینه بررسی ویژگی های PACS هایی که در مراکز تشخیصی- درمانی به کار گرفته شده اند، می تواند زمینه ساز طراحی و یا انتخاب سیستم های با کیفیت بالا توسط تولید کنندگان و مدیران باشد.