ارزیابی کارایی شاخص های خشکسالی گیاهی (VDI) و دمایی (TDI) مبتنی بر تصاویر ماهواره ای در محدوده ایران مرکزی

افزایش دما و تغییر الگوهای بارش منجر به رخدادهای آب و هوایی شدید مثل خشکسالی شده است که به شدت در حوزه های کشاورزی، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی تاثیرگذار است. اطلاعات درباره زمان، شدت و وسعت خشکسالی می تواند به برنامه ریزی و تصمیم گیری کمک کند. شاخص های خشکسالی حاصل از داده های ایستگاه های هواشناسی قدرت تفکیک زمانی و مکانی بالایی دارند بنابراین تعیین شرایط خشکسالی در زمان واقعی با استفاده از آنها برای مناطق وسیع بسیار سخت است. از این رو شاخص های خشکسالی حاصل از داده های سنجش از دوری امروزه به طور گسترده برای پایش خشکسالی استفاده می شود. در این پژوهش دو شاخص خشکسالی گیاهی (VDI) و دمایی (TDI) مبتنی بر سنجش از دور بر اساس شاخص خشکسالی بارش استاندارد شده (SPI) مبتنی بر داده های ایستگاه های زمینی مورد ارزیابی قرار گرفته است. داده های مورد استفاده در این تحقیق شامل تصاویر سنجنده MODIS ماهواره Terra و داده های بارش 50 ایستگاه سینوپتیک در محدوده ایران مرکزی در طی دوره آماری 2004-2001 است. ارزیابی دقت دو شاخص خشکسالی جدید VDI و TDI با استفاده از معیارهای ارزیابی R و RMSE در سطح اطمینان 95% و بر اساس مقایسه با نقشه توزیع مکانی خشکسالی مبتنی بر شاخص SPI انجام شد. نتایج معیارهای ارزیابی نشان داد که شدت خشکسالی برآورد شده به وسیله شاخص های VDI و TDI در انطباق با مقادیر شاخص SPI به ترتیب دارای ضریب همبستگی معنی دار (69/0) و (66/0) است. از این رو این شاخص های خشکسالی مبتنی بر داده های سنجش از دوری به خوبی می تواند در سیستم های هشدار سریع خشکسالی استفاده شود.