بررسی اثرات کوتاه مدت و بلندمدت نرخ ارز بر تجارت دوجانبه بین ایران با شرکای اروپایی و آسیایی (رویکرد حداقل مربعات کاملا اصلاح شده)

با توجه به تلاش برخی کشورها برای کاهش ارزش پول ملی، یکی از مهم ترین سوالات در حوزه اقتصاد بین الملل این است که کاهش ارزش پول، منجر بهبود حساب جاری می شود. به منظور بررسی این مهم، پژوهش حاضر به بررسی اثرات کوتاه مدت و بلندمدت نرخ ارز بر تراز تجاری بین ایران و منتخبی از شرکای تجاری اروپایی، آسیایی و جهان، برای دوره زمانی 1393-1355 می پردازد. نتایج بکارگیری روش تصحیح خطای داده های تابلویی از طریق برآوردگرهای حداقل مربعات کاملا اصلاح شده نشان می دهد که اثر نرخ ارز واقعی بر تراز تجاری در بلند مدت برای شرکای اروپایی منفی و بی معنی و برای شرکای آسیایی و طرف های تجاری در کل جهان مثبت و بی معنی شده است. این نشان می دهد که نرخ ارز در بلندمدت بر تراز تجاری ایران بی اثر است. در عین حال ضریب متغیر نرخ ارز واقعی در کوتاه مدت برای شرکای تجاری اروپایی، آسیایی و جهان مثبت و معنی دار شده است. این نشانگر این است که افزایش نرخ ارز (کاهش ارزش پول) باعث بهبود تراز تجاری در کوتاه مدت می شود اما این اثرات در بلندمدت از بین می روند. از این رو رابطه منحنی جی برای شرکای اروپایی، آسیایی و جهان تایید نمی شود. همچنین ضریب متغیر تولید ناخالص داخلی کشور مقابل و ضریب تولید ناخالص داخلی ایران در مدل به ترتیب مثبت، منفی و معنی دار شده اند.