ارزیابی فعالیت آنتی اکسیدانی و محافظت کبدی اندام هوایی گیاه ماشک کلاغی Vicia cracca در مقابل سمیت ناشی از تتراکلرید کربن در کبد موش سوری

ماشک کلاغی(Vicia cracca) ، از خانواده Papilionaceae دارای 45 گونه در ایران است. از گونه های مختلف این جنس اثرات درمانی فراوانی گزارش شده است. برخی گیاهان موجود در این جنس فعالیت آنتی اکسیدانی اثبات شده ای دارند. این مطالعه به منظور بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی ماشک کلاغی و اثر حفاظتی آن در کبد موش سوری طراحی شده است.
در این مطالعه تجربی، عصاره گیری به روش خیساندن با حلال متانول انجام گردید. فعالیت آنتی اکسیدانی با سه روش، به دام اندازی رادیکال آزاد DPPH (دی فنیل پیکریل هیدرازین )، نیتریک اکساید و تست احیا کنندگی مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس اثر حفاظت کبدی آن در دوز های 50، 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم مورد ارزیابی قرار گرفته و میزان گلوتاتیون کبدی و هم چنین میزان آنزیم های ALT،AST و ALP سرمی اندازه گیری شد.
محتوای تام فنلی 9/0 ± 2/17 میلی گرم معادل گالیک اسید و مقدار فلاونوئید تام 25/0±78/9 میلی گرم معادل کوئرستین در گرم عصاره بود. مقدار IC50 در به دام اندازی رادیکال آزاد DPPH، برای عصاره 98/1 میلی گرم در میلی لیتر به دست آمد. عصاره اثر خوبی در تست احیا کنندگی از خود نشان داد و اختلاف معنی داری بین عصاره و کنترل مثبت وجود داشته است (05/0 < p). عصاره موجب افزایش میزان گلوتاتیون کبدی گردید و میزان ALT، AST و ALP سرمی کاهش یافت. تمامی اثرات، وابسته به دوز بوده است و نتایج حاصل از مطالعه هیستوپاتولوژی کبد، کاهش قابل ملاحظه ای در التهاب و نکروز نشان داد.
استنتاج: نتایج این مطالعه نشان داد که عصاره متانولی ماشک کلاغی، دارای اثر آنتی اکسیدانی متوسطی است اما اثر حفاظت کبدی بسیار خوبی دارد.