بی بی منجمه، بیجه منجمه و نهانی هروی
نویسنده:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
بی بی منجمه سمنانی، بانوی نامدار و ستاره شناس ایرانی در قرن ششم از اهالی نیشابور، دختر کمال الدین سمنانی رئیس فرقه شافعیه نیشابور و منجم باشی سلطان محمد خوارزمشاه بود. او به دلیل مهارت در علم نجوم، در دربار سلطان جلال الدین خوارزمشاه و علاءالدین کیقباد از جایگاه ویژه ای برخوردار شد.
بیجه منجمه، از زنان شاعر، منجم و ادیب اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری است. وی به ماه کرمان شهرت داشت. معاصر با مولانا عبد الرحمن جامی، امیر علیشیر نوایی و سلطان حسین بایقرا(875 -912 ق) بود. بیجه با مولانا جامی مطایبات و مهاجات داشت.
بعضی از مورخان بی بی منجمه سمنانی را بی بی منجمه نیشابوری ثبت کرده اند، در حالی که نام وی در میان مشاهیر سمنان به چشم می خورد. بعضی از تذکره ها نیز به لحاظ شباهت اسمی بیجه منجمه را همان بی بی منجمه خوانده اند؛ به این دلیل که بیجه را مخفف و تصغیر شده بی بی می دانند؛ نیز بیجه منجمه را نهانی هروی از زنان شاعر قرن یازدهم هجری به شمار آورده، تخلص بیجه(ماه) را به نهانی داده اند. در این مقاله تلاش برآن است تا پس از معرفی بیجه، پرده از ابهامات گوناگون درباره این شخصیت تاریخی- ادبی برداشته شود.
بیجه منجمه، از زنان شاعر، منجم و ادیب اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری است. وی به ماه کرمان شهرت داشت. معاصر با مولانا عبد الرحمن جامی، امیر علیشیر نوایی و سلطان حسین بایقرا(875 -912 ق) بود. بیجه با مولانا جامی مطایبات و مهاجات داشت.
بعضی از مورخان بی بی منجمه سمنانی را بی بی منجمه نیشابوری ثبت کرده اند، در حالی که نام وی در میان مشاهیر سمنان به چشم می خورد. بعضی از تذکره ها نیز به لحاظ شباهت اسمی بیجه منجمه را همان بی بی منجمه خوانده اند؛ به این دلیل که بیجه را مخفف و تصغیر شده بی بی می دانند؛ نیز بیجه منجمه را نهانی هروی از زنان شاعر قرن یازدهم هجری به شمار آورده، تخلص بیجه(ماه) را به نهانی داده اند. در این مقاله تلاش برآن است تا پس از معرفی بیجه، پرده از ابهامات گوناگون درباره این شخصیت تاریخی- ادبی برداشته شود.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
صفحات:
199 تا 244
لینک کوتاه:
magiran.com/p1808728
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!