اثرات ریزگرد و تنش خشکی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی در گیاه ماش

ریزگرد مشکل نوظهوری است که همراه با تنش خشکی مناطقی از غرب و جنوب کشور را درگیر کرده است. به منظور بررسی تاثیر این دو عامل بر خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه ماش (Vigna radiata L.)، آزمایشی بصورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در تابستان سال زراعی 1394 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان انجام شد . عامل تنش خشکی از طریق آبیاری پس از 70 (آبیاری نرمال)، 80، 90 و 100 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس الف در کرت-های اصلی و عامل شبیه سازی ریزگرد شامل سه سطح شاهد (بدون ریزگرد) و کاربرد 50 و 100 میلی گرم در متر مکعب ریزگرد در کرت های فرعی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان کلروفیلa تحت تاثیر هم افزائی افزایش غلظت ریزگرد و تشدید تنش خشکی بطور معنی داری کاهش یافت. تنش خشکی همچنین باعث کاهش معنی داری در کلروفیل های b وa+b و همچنین قندها و پروتئین های محلول برگ گردید. رابطه خطی معنی دار و منفی میان تنش خشکی با عملکرد دانه و مثبت میان تنش خشکی با محتوی پرولین برگ در گیاه ماش مشاهده شد. درمجموع گیاه ماش علی رغم کاهش عملکرد دانه، سعی در تعدیل تنش خشکی از طریق تنظیم اسمزی با افزایش اسمولیت های پرولین و قندهای محلول نمود و واکنش تقابلی به ریزگرد نشان نداد.