برآورد مکانی فرسایش خاک کشور ایران با استفاده از مدل RUSLE

فرسایش خاک از مهم‏ترین مسائل و مشکلاتی است که امروزه بشر با آن مواجه است. بنابراین، مدیریت خاک به منظور بهره‏برداری مطلوب و کاهش تخریب آن ضروری است. هدف از این تحقیق، برآورد فرسایش خاک کشور ایران به‏وسیله مدل RUSLE با استفاده از داده های سیستم اطلاعات مکانی (GIS) و سنجش از دور (RS) است. در مطالعه حاضر، با جمع آوری داده ها و اطلاعات مختلف شامل لایه های مدل رقومی ارتفاعی (DEM)، آمار بارندگی مربوط به ایستگاه های باران‏نگار، تصاویر ماهواره‏ای و خصوصیات خاک به‏عنوان ابزار تحقیق استفاده شده و میزان فرسایش خاک با استفاده از مدل RUSLE برآورد شد. مقادیر متوسط سالانه عامل‏های P، K، C، LS و R به ترتیب برابر با 65/0، 04/0 (t h MJ-1 mm-1)، 46/0، 3/6 و 195 (MJ mm ha-1 y-1h-1) هستند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد متوسط فرسایش سالانه خاک در کشور ایران حدود 24 تن بر هکتار بر سال است و عامل LS با ضریب همبستگی 66/0 بیشترین تاثیر را در برآورد فرسایش سالانه خاک توسط مدل RUSLE داشته است. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد سالانه حدود چهار میلیارد تن خاک از اراضی کشور فرسایش یافته و قسمتی از آن وارد سامانه‏ آب‏های جاری و دریا می‏شود که سبب کاهش کیفیت، آلودگی آب، کاهش حاصلخیزی خاک و کاهش سطح اراضی قابل‏کشت و در نهایت تخریب خاک می‏شود.