سیمای قهرمانان زن در افسانه های کتاب جامع الحکایات

یکی از راه های شناخت اجتماعیات، زبان ساده افسانه هاست که با تحلیل محتوایی آن ها می توان به مسائل اجتماعی، جهان بینی مردم در جوامع گذشته، دیدگاه و نگرش عنصر مرد به زن و جایگاه آن ها، نقش زنان در جوامع گذشته و فعالیت ها و ویژگی های آن ها و… دست یافت. افسانه ها یکی از منابع مهم ادبیات شفاهی هستند که بررسی قهرمانان آن ها تا حدودی محققان را در شناسایی جامعه سنتی کمک می کند. جامع-الحکایات مجموعه ای از افسانه ها و حکایت هاست که نقش زنان به عنوان یکی از بازیگران اصلی، در آن ها قابل بررسی است. در این پژوهش تلاش شده است تا با نگاهی تحلیلی افسانه های دو کتاب جامع الحکایات با توجه به نقش ها، فعالیت ها و ویژگی های زنان بررسی شود. با مطالعه این افسانه ها، مشخص شد زنان در نقش های مادری، همسری، دایگی، عیاری، دلالگان محبت و… در این داستان ها حضور دارند. در مواردی زنان پرهیزگار در داستان ها دیده می شوند که با ویژگی پاکدامنی توصیف شده اند. همچنین زنان اندیشمند با اراده به ویژه در موارد عشقی پیش گام بوده و شجاعانه در مقابل ازدواج اجباری مقاومت می-کردند. در مقابل زنان با صفت های دلالگی، حیله گری، بدکارگی و ناقص العقل بودن نیز توصیف شده اند.