اثر پلیمر سوپر جاذب، اسید هیومیک و باکتری بر صفات فیزیولوژیک یونجه یکساله (Medicago scutellata) در خاک های آلوده به سرب

با توجه به افزایش آلودگی های زیست محیطی به خصوص فلزات سنگین، یافتن روش های نو و ارزان برای پاک سازی خاک ها و آب های آلوده ضروری به نظر می رسد. سرب یکی از مهم ترین آلاینده های محیط زیست به شمار می آید که جذب عناصر غذایی توسط گیاه را مختل می کند. به منظور بررسی پتانسیل برخی عوامل زیستی در گیاه پالایی سرب و جذب عناصر غذایی توسط یونجه یکساله در خاک آلوده به سرب، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در این آزمایش فاکتور اول، سطوح فلز سنگین سرب که شامل غلظت سرب (17/5، 417/5 و 817/5 میلی گرم بر کیلوگرم) و فاکتور دوم ترکیبات تیماری شامل کاربرد و عدم کاربرد پلیمر نانو سوپر جاذب، اسید هیومیک و باکتری بود. نتایج نشان داد که افزایش غلظت سرب در خاک موجب کاهش زیست توده و میزان آب نسبی برگ شده و در گیاه ایجاد سمیت شد. اما کاربرد هم زمان باکتری و سوپر جاذب سبب جذب آب و کاربرد اسید هیومیک، کارایی گیاه در جذب مواد غذایی را افزایش داد. بیش ترین میزان فاکتور انتقال در تیمار کاربرد 817/5 میلی گرم بر کیلوگرم سرب و کم ترین مقدار آن در تیمار عدم کاربرد سرب مشاهده شد. هم چنین کاربرد اسید هیومیک و باکتری موجب افزایش فاکتور انتقال شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد، پالایش سرب توسط گیاه یونجه امکان پذیر است و اسید هیومیک به عنوان یک کلات کننده به همراه سوپرجاذب و باکتری به خوبی می تواند اثرات سمیت سرب را در گیاه یونجه کاهش دهد.