توسعه شهری مبتنی بر حمل ونقل همگانی و امنیت زنان

امنیت یکی از مهم ترین مسائل مورد نظر زنان در رفت و آمدهای روزانه است. به طور کلی، وسایل حمل و نقل همگانی (مترو و اتوبوس سریع) نسبت به وسایل حمل و نقل شبه همگانی (تاکسی و ون) امنیت بیشتری برای زنان ایجاد می کنند. از آنجا که سیستم حمل و نقل همگانی در اکثر شهرهای ایران کارآیی و پیوستگی لازم را ندارد، نمی تواند پاسخگوی نیازهای استفاده کنندگان باشد. این کمبود در مورد زنان که رفتارهای سفر پیچیده تر و با زمان بندی متنوع تری نسبت به مردان دارند و به طور تقریبی دسترسی کمتری نیز به خودرو شخصی دارند اهمیت بیشتری می یابد. بخش مهمی از هر سفر شهری به محدوده ایستگاه مربوط است و تحت تاثیر شیوه طراحی آن قرار دارد. رویکرد توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی که بر تعامل میان توسعه سکونت گاه ها و سیستم های حمل و نقل همگانی تاکید دارد با تکیه بر اصول پایه طراحی شهری از جمله ایجاد فضاهای با قابلیت پیاده روی، توزیع انواع فعالیت های شهری در محدوده ایستگاه و ایجاد تنوع کالبدی و اجتماعی زمینه لازم را برای افزایش حضور زنان و فعالیت در ساعات مختلف روز فراهم می کند. در این مقاله با استفاده از معیارهای عینی «استاندارد ارزیابی تحقق اصول توسعه شهری مبتنی بر حمل و نقل همگانی» و اطلاعات شاخص های ذهنی حاصل از مصاحبه با زنان، با ارزیابی محدوده ایستگاه مترو اکباتان (به عنوان نمونه) وضعیت امنیت زنان بررسی شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد که اکثر زنان تمایل دارند به صورت پیاده به مترو تردد کنند و اغلب در ساعات روز یا در مسیرهای شلوغ تر رفت و آمد می کنند. بر مبنای نتایج، راهکارهایی برای برخورداری از امنیت و حضورپذیری زنان ارائه می شود.