زمان تشکیل و خصوصیات فیزیکی پسته های زودخندان به عنوان منابع آلودگی به آفلاتوکسین در سه رقم تجاری پسته در استان کرمان

پسته های زودخندان از مهم ترین کانون های آلودگی پسته به قارچ های مولد آفلاتوکسین در باغ به شمار می روند. اطلاع از زمان تشکیل این نوع پسته ها در باغ و نیز خصوصیات ظاهری و فیزیکی پسته های زودخندان به منظور شناسایی آن ها و یافتن راه هایی جهت حذف در مرحله فرآوری از اهمیت خاصی برخوردار است. بدین منظور زمان تشکیل پسته های زودخندان در سه رقم تجارتی اوحدی ، کله قوچی و احمدآقایی در دو منطقه کشکوئیه و نوق شهرستان رفسنجان طی سال های 1391-1392 مطالعه قرار گرفت و خصوصیات فیزیکی آن ها شامل وزن تر و خشک و رطوبت نسبی میوه پسته و اجزای آن و طول ، عرض و قطر پسته های زودخندان اندازه گیری شد. نتایج نشان داد پسته های زودخندان در رقم کله قوچی زودتر تشکیل می شوند. بیش ترین درصد تشکیل پسته های زودخندان در فاصله زمانی 15 روز قبل از برداشت اتفاق افتاد. میزان رطوبت پسته بدون پوست سبز و میزان رطوبت پوست سبز در پسته های زودخندان با پوست نرم و صاف به ترتیب حدود 27 و 65 درصد بود درحالی که در پسته های زودخندان با پوست نیمه خشک به ترتیب حدود 22 و 50 درصد و در پسته های زودخندان با پوست خشک به ترتیب 14 و 31 درصد اندازه گیری شد. بیش ترین و کم ترین وزن ، طول ، عرض و قطر پسته خشک متعلق به پسته های زودخندان با پوست نرم صاف و پسته های زودخندان با پوست نیمه خشک و خشک به ترتیب بود. مقایسه اجزای مختلف میوه پسته از نظر میزان آفلاتوکسین کل (B1, B2, G1, G2) نشان داد که بیشترین مقدار مربوط به مغز است و در پوست سبز هیچ یک از نمونه های مورد بررسی آفلاتوکسین ردیابی نشد. به طور کلی مقدار آفلاتوکسین مغز در دو باغ مورد مطالعه در ارقام اوحدی، کله قوچی و احمدآقایی به ترتیب 12، 25 و 21 برابر مقدار آن در پوست استخوانی بود.