بایسته های خاتمه دادن به فعالیت میادین هیدروکربوری

زمانی که عمر اقتصادی میدان به پایان رسد تجهیزات آن میدان باید از سرویس خارج و ایمن شوند، سطح زمین به حالت اولیه برگردانده و به طور کلی هر گونه خسارت به سطح زمین و محیط زیست جبران شود. تا جایی که حتی پس از بازگردانی سطح زمین به حالت اولیه اثرات مخربی که ممکن است تا چند سال گریبان‌گیر آن محل باشد باید جبران و به اشخاص متضرر، پرداخت غرامت صورت گیرد. به این فرآیند خاتمه‌دادن می‌گویند که شامل سه بخش اصلی ترک چاه و تجهیزات، بازگردانی محل و نوسازی می‌باشد که این فرآیندها هزینه مالی قابل توجه‌ای داشته و زمان زیادی نیز می‌طلبد. به همین دلیل نیاز است که متولیان و ناظران این امر، از همان ابتدا مشخص شوند و در همان مراحل ابتدایی توسعه میدان، که طرح توسعه میدان، ارایه می‌شود، طرح‌های مرتبط با خاتمه‌دادن نیز ارایه گردند. در این راستا هزینه‌های مختومه‌سازی پرونده میدان بایستی از همان ابتدا در محاسبات اقتصادی توسعه میدان مد نظر قرار گیرد. این امر مستلزم تدوین قوانین و مقررات جدید و ایجاد نهادهای خاص خود است. متاسفانه عمدتا در ایران برخورد خاصی با پدیده مختومه‌سازی پرونده میدان صورت نمی‌گیرد لذا به جهت پوشش این نقیصه در این مقاله برآنیم تا با مطرح ساختن موضوع، محملی برای توجه بیشتر پدید آید. امری که با توجه به مسایل متنوع زیست‌محیطی کشور و سایر مسایل توسعه میدان توجه مضاعفی را می‌طلبد.