جایگاه زن در قوس نزول و قوس صعود از دیدگاه ابن عربی

براساس نظریه تجلی در عرفان اسلامی، هر موجودی مظهر خداوند سبحان است و به میزان ظرفیت وجودی خویش خداوند را متجلی می نماید. این حقیقت در دو قوس صعود و نزول تاثیر می گذارد؛ دیدگاه ابن عربی نسبت به زن تابعی از اقوال وی در این دو محور است. او در پایه گذاری دیدگاه خود نسبت به زن، کاملا وامدار شخصیت حضرت رسول اکرم(ص) و روایت معروفی از ایشان است که زن را به عنوان اولین محبوب دنیایی خویش بر می شمرند. ابن عربی به وزان یکسان شمردن خلقت زن و مرد در قوس نزول، در قوس صعود نیز کمال لایق هر دو را همسان و مقام قطبیت می داند. او با اعتقاد به حوای هستی، حقیقت متناظر با آن را نفس رحمانی ای می داند که خود صادر اول و تجلی واحد حق سبحانه است و سایر تجلیات، صورتی از آن محسوب می شوند و در قوس صعود نیز به حکم لطافت وجودی زن و مسانخت او با عوالم علوی، سرعت بیشتری جهت وصول به مقامات عالیه برای او قلمداد می نماید. در نهایت وی علت محبوبیت زن برای حضرت رسول اکرم(ص) را برخاستن رایحه وجود از زن و در نتیجه شهود اعظم حق سبحانه، در زن می داند. این نوشتار با روش توصیفی تحلیلی، به استنباط و کشف جایگاه زن از منظر ابن عربی پرداخته است و شواهد پراکنده ای در آثار این عارف بزرگ را در موضوع زن، با چینشی برگرفته از ادبیات عرفان نظری در قوس صعود و نزول بررسی نموده است.