ازدواج سفید؛ انگیزه ها و زمینه ها

خانواده یکی از نهادهایی است که موج های پی در پی تغییر نظیر افزایش نرخ طلاق، کاهش تمایل جوانان به ازدواج و فرزندآوری و پیدایش اشکال جدید زندگی خانوادگی از مادران بدون همسر تا خانواده های ترمیمی و زوج هایی که بدون ثبت رسمی ازدواج با هم زندگی می کنند را تجربه کرده است. نهاد خانواده در ایران با توجه به ضرباهنگ کندتر و گاه سریع تر برخی تغییرات به طور کلی از این تحولات به دور نبوده است. این تحقیق به واکاوی انگیزه زوج هایی پرداخته که این نوع از همزیستی را تجربه کرده اند. این پژوهش به شیوه کیفی انجام شده است. داده های پژوهش با کاربرد دو روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی و با استفاده از معیار اشباع نظری طی مصاحبه با 30 نفر از افرادی که تجربه روابط همخانگی بدون ازدواج داشتند و حداقل یکسال از طول رابطه بین آن ها گذشته و در شهر اصفهان زندگی می کردند جمع آوری شده است. از تکنیک مصاحبه نیمه ساختار یافته برای گردآوری اطلاعات و از روش نظریه زمینه ای برای تحلیل اطلاعات استفاده شده است. پس از تحلیل مصاحبه ها مقوله های "فروکاسته شدن از کارکرد و اهمیت خانواده" و "شرایط اقتصادی" به عنوان شرایط زمینه ای؛ مقوله های "دگرگونی معیارهای ازدواج"، "ترس از ازدواج"، "سرخوردگی از ازدواج"، "عدم اعتقاد به ازدواج" و "باورهای فمنیستی" به عنوان شرایط علی؛ "درگیری در فرایند عاشقانه" به عنوان شرایط میانجی؛ مقوله های "امکان توسعه تدریجی روابط"، "احساس برابری"، احساس استقلال"، "افزایش عاملیت" و "تجربه رضایت بخش همخانگی" به عنوان به عنوان تعاملات و مقوله های محدودیت و موانع رابطه، چالش های رابطه و هدایت رابطه به سمت ازدواج به عنوان پیامدهای پدیده همخانگی بدون ازدواج تعیین شدند. مفهوم "همخانگی انتخابی شخصی متاثر از شرایط ناگزیر فرهنگی و اقتصادی" به عنوان مقوله هسته انتخاب شد. در نهایت نتایج این مطالعه نشان داد انگیزه های شخصی و موانع عرفی و هنجاری بیشترین دلیل برای سوق پیدا کردن افراد به این سبک همزیستی می باشند.