بررسی ترکیبات شیمیایی اسانس دو کموتیپ گونه سنبله ای ارغوانی (Stachys inflata Benth.) در دو رویشگاه مختلف

جنس Stachys L دارای بیش از 300 گونه در سراسر جهان است. در کشور ایران 34 گونه از این جنس پراکنش داشته که 13 گونه آن اندمیک است. بعضی از گونه های این جنس در طب سنتی به عنوان گیاه دارویی استفاده می شوند. در این پژوهش، اندام های هوایی دو جمعیت گونه سنبله ای ارغوانی (Stachys inflate) از دو رویشگاه مختلف با شرایط اکولوژیکی متفاوت (جاده دماوند - فیروزکوه و جاده تبریز – زنجان) جمع آوری و پس از خشک کردن در سایه به روش تقطیر با آب، اسانس گیری و توسط روش های GC و GC/MS اجزای آن شناسایی شد. بازده اسانس برای نمون ه های دماوند - فیروزکوه و تبریز - زنجان به ترتیب 0/11 و 0/14 درصد وزنی – وزنی به دست آمد و تعداد 47 ترکیب از کل ترکیبات برای جمعیت دماوند - فیروزکوه شناسایی شد که معادل 84/98 است و تعداد 37 ترکیب نیز از کل ترکیبات برای جمعیت تبریز - زنجان شناسایی شد که معادل 76/16 درصد است. ترکیبات عمده در اسانس جمعیت (جاده دماوند- به فیروزکوه)، hezadecabol (7/20%)، spathulenol (10/83%) و geramacrene D (7/15%) بودند و در جمعیت جمعآوری شده از جاده تبریز – زنجان β -pinene (6/31%)، sabinene (13/25%) و germacrene D (5/3%) بودند. نتایج نشان دادند که تفاو ت در ترکیب اسانس دو جمعیت که می تواند به عنوان فاکتورهای کموتاکسونومیک مد نظر قرار گیرد و ناشی از تفاوت ویژگی های اکولوژیک مناطق رویشی است.