اصلاح دین یا اصلاح ایران؟! بررسی و نقد کتاب مقدمه ای تاریخی بر اندیشه اصلاح دین در ایران

این مقاله با رویکردی انتقادی، درباره کتاب اندیشه اصلاح دین در ایران نوشته سیدمقداد نبوی رضوی، به داوری پرداخته و هدف اصلی آن ارزیابی انتقادی رویکرد علمی و محتوای کتاب است. در این بستر، روش علمی، رویکرد نظری و داده های تاریخی و تحلیل محتوایی کتاب ارزیابی شده و نقاط قوت و برجستگی آن از سویی و نقاط ضعف و کاستی هایش از سوی دیگر دسته بندی می گردد. بخش انتقادی مقاله در قالب دو بخش شکلی و محتوایی سامان دهی شده است.
متاسفانه کتاب فاقد نقاط قوت شایان ذکری است؛ اما نقاط ضعف بسیاری دارد: فقر تئوریک و نقصان مفهومی، عدم درک مفهوم و گفتمان اصلاح و اصلاح دین در ایران، مبانی استدلالی ضعیف، تحریف آشکار و ارائه تفسیری واژگون از حقایق مسلم تاریخی و تفسیر دگرگونه کلام دیگران، پژوهش آشفته در تاریخ اندیشه، شیوه تحقیق مخدوش و نارسا، باور به حجیت مطلق ظنون و اخبار آحاد و شایعات در تاریخ نگاری، داوری های غیرعلمی، مصادره به مطلوب مستمر، نتیجه گیری شتاب زده، شناخت ناقص از تاریخ، و... و درک نه چندان درست انقلاب مشروطه و نیروهای اصلی آن که باعث فروکاستن سطح آن به فعالیت چند تن بابی و ازلی شده است.