بررسی پایش بیولوژیکی غلظت فلزات سنگین در کلان شهر اراک

استفاده از گیاهان جهت پایش آلودگی ها، روشی مناسب است و در همین راستا زیست ردیابی، یکی از راه های ارزان و ساده بررسی کیفیت هوا و خاک است. با توجه به مشکل آلودگی فلزاتی مانند کروم، کادمیم، نیکل و سرب در شهر صنعتی اراک که توسط محققان گزارش شده است، به احتمال زیاد جذب بالای این آلاینده ها توسط گیاهان فضای سبز موجود وجود خواهد داشت، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان آلودگی فلزات سنگین در اندام های درختان توت در مناطق مختلف شهر اراک انجام گرفت. میزان 13 عنصر در اندام های میوه و برگ گونه های درختان توت مجنون و توت سفید کشت شده در فضاهای سبز سطح شهر اراک با سه تکرار اندازه گیری شد. نقشه توزیع میزان غلظت فلزات سنگین به تفکیک میوه و برگ در هر گونه جداگانه و با استفاده از روش درون یابی عکس فاصله در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی به دست آمد. بر اساس مقایسه حد مجاز فلزات در محصولات خوراکی و میزان فلزات موجود در میوه درختان توت مناطق اراک مشاهده شد، میوه توت از جنبه آلودگی به فلزات آلومینیوم (29 میلی گرم در لیتر)، کادمیوم (0/66 میلی گرم در لیتر) و سرب (1/3 میلی گرم در لیتر) بالا و در حد غیرمجاز بود. نقشه های پهنه بندی آلودگی های فلزی نشان داد که توزیع اغلب آلودگی های فلزی در خارج از محدوده مناطق صنعتی عمده است و تجمع بیشتر در مناطق مرکزی وجود داشت. احتمالا پراکندگی ذرات دارای فلزات سنگین از طریق باد از محل کارخانجات صنعتی، دلیل افزایش غلظت فلزات در این مناطق بوده است. با توجه به آلودگی میوه های درختان توت به فلزات سنگین، هشدار جدی نسبت به مصرف خوراکی این میوه به ویژه در شهر اراک وجود دارد. نوع مقاله: مقاله پژوهشی کلید واژه ها: آلودگی فلزی، انباشت، توت، میوه خوراکی