اثرات مقایسه ای ضد افسردگی عصاره های زعفران و مواد موثر آن، کروسین و سافرانال در موش

باتوجه به اثرات شادی آفرین کلاله زعفران در طب سنتی و مطالعات قبلی ما مبنی بر اثرات ضدافسردگی عصاره های زعفران، در این تحقیق مکانیسم واثرات ضد افسردگی عصاره آبی و الکلی کلاله زعفران و دو ماده اصلی آن یعنی کروسین و سافرانال توسط آزمون شنا و آزمون حرکت در موش مورد بررسی قرار گرفت.
تجویز داخل صفاقی عصاره الکلی زعفران با دوزهای 200 و800 میلی گرم بر کیلوگرم و عصاره های آبی زعفران با دوزهای 160 و320 میلی گرم بر کیلوگرم زمان بی تحرکی را در مقایسه با نرمال سالین به طور معنی داری کاهش دادند و همچنین مانند فلوکستین موجب افزایش زمان شنا کردن شدند. در آزمون جعبه باز عصاره آبی زعفران برخلاف عصاره الکلی با دوزهای 160 و320 میلی گرم بر کیلوگرم به طور معنی داری در مقایسه با نرمال سالین حرکت کلی را کاهش داد. عصاره الکلی نیز بر رفتارهای استرئوتایپی اثر داشته و به طور معنی داری آن را افزایش دادند. کاهش مدت زمان بی حرکت ماندن در آزمون شنا مواد موثر زعفران یعنی سافرانال و کروسین مشاهده شد. مدت زمان شنا در موش های دریافت کننده فلوکستین و سافرانال افزایش یافت، اما در گروه های دریافت کننده کروسین هیچ اختلافی بین دوزهای مختلف دیده نشد. دوزهای مختلف سافرانال و کروسین تقریبا همانند هم مدت زمان بالا رفتن را افزایش دادند که به صورت معنی داری با نرمال سالین اختلاف داشتند. کروسین حرکات استرئوتایپیک را افزایش و سافرانال حرکت کلی را کاهش داد.
این مطالعه نشان می دهد که احتمالا اثر ضدافسردگی کلاله زعفران حداقل قسمتی از طریق کروسین و سافرانال می باشد. کروسین به عنوان یک ترکیب محلول در آب زعفران و سافرانال به عنوان یک ترکیب محلول در چربی با دو مکانیسم مختلف عمل می کنند. احتمالا کروسین بر سیستم دوپامینرژیک و مهار بازجذب نوراپی نفرین موثر است و سافرانال بر سیستم سروتونرژیک. برای قطعیت بخشیدن به مکانیسم عمل این دو ترکیب نیاز به آزمایش های گسترده تری می باشد.