بررسی عملکرد و صفات زراعی ژنوتیپ های ارزن دم روباهی (.Setaria italica (L.) Beauv) تحت تنش شوری و معرفی بهترین شاخص تحمل به شوری

استفاده از ژنوتیپ های متحمل به شور یکی از موثرتری راه ها در راستای توسعه سطح زیرکشت در مناطق نامساعد می باشد. به منظور ارزیابی تحمل به شوری ژنوتیپ های ارزن دم روباهی، دو آزمایش مجزا با تعداد 15 ژنوتیپ در دو شرایط شور و غیر شور در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 1391 و 1392 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی خراسان جنوبی اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها در دو سال نشان داد که در هر دو شرایط مورد بررسی، بین ژنوتیپ ها از نظر تعداد روز تا ظهور پانیکول، تعداد روز تا رسیدگی، ارتفاع بوته، طول پانیکول، تعداد بذر در پانیکول، تعداد پانیکول در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و زیست توده تفاوت معنی-داری وجود داشت. شوری عملکرد دانه و زیست توده ارزن را به ترتیب حدود 40 و 38 درصد در مقایسه با شرایط غیر شور کاهش داد. در شرایط غیر شور ژنوتیپ های 24-15 و 118-15 با میانگین های 4765.3 و 4697.7 و در شرایط شور ژنوتیپ های 120-15 و 24-15 با میانگین های 3254.8 و 2844.8 از عملکرد دانه بالاتری برخوردار بودند. نتایج حاصل از همبستگی عملکرد دانه و زیست توده ژنوتیپ های ارزن در شرایط شور و غیرشور با شاخص های تحمل و حساسیت به شوری در این آزمایش نشان داد که شاخص های STI، MP و GMP بهترین شاخص ها برای گزینش و شناسایی ژنوتیپ های متحمل به تنش شوری در بین ژنوتیپ های ارزن دم روباهی می باشند. بر اساس نمودار پراکنش سه بعدی، ژنوتیپ های 76-15، 24-15، 118-15 و 120-15 به عنوان متحمل ترین ژنوتیپ های ارزن دم روباهی به تنش شوری شناسایی گردیدند.واژه های کلیدی: اجزای عملکرد، ذخایر ژنتیکی، پراکنش سه بعدی، گزینش