مفهوم سازی دو گانه اعتدال در اندیشه امام علی (علیه السلام)

مبنای اندیشه امام علی ع بر پایه الگوی اعتدال بنیان نهاده شده است. حقیقت دوگانه اعتدال، یعنی اعتدال به مثابه «روش» و اعتدال به مثابه «بینش»، با ماهیت توازن بخش و تقارن آمیزش، گاه در میانه و گاه در طرف صورت بندی خواهد شد. با تکیه بر نظریه تشکیک، فهم دوگانه اعتدال در تناسب با مدرج سازی پدیده ها و امکان راهیابی به معنای اعتدال و چگونگی مفهوم سازی آن برای کاربست مفید و موثر در عرصه جامعه و سیاست فراهم خواهد شد. مدعای نوشتار حاضر بر آن است که اعتدال چارچوبی مشروعیت بخش در اندیشه امام علی ع است که بر محور، اجتناب از «افراط گرایی» و در مسیر «توحید» قرار گرفتن هدف گذاری شده است. عناصر سه گانه عقلانیت، دیانت و اخلاق، امکان صورت بندی اعتدال به مثابه بینش را فراهم خواهد نمود. با در نظر گرفتن این سه عنصر به صورت پیوسته و مدرج، اعتدال به مثابه بینش انتظام خواهد یافت. این سه عنصر، سه جزء و رکن وجودشناسانه، قوام بخش و تفکیک ناپذیر اعتدال در اندیشه امام علی ع به شمار می روند.