ارتباط میان گفتمان داعش و گفتمان های پیشین خاورمیانه

پدیده های گفتمانی بر بافتارهای خاصی  شکل می گیرند. گفتمان داعش نیز به عنوان یک پدیده گفتمانی مبتنی بر بافتار گفتمانی تاریخی خاورمیانه است که ترکیبی از تاریخ و سنت آن جوامع و پیوند آن ها با سرزمین های عراق و سوریه است. ظهور چنین پدیده های افراط گرایی با میزان توسعه یافتگی جوامع ارتباط معکوس دارد. ازاین رو، وضعیت گفتمانی عراق پیش و پس از سقوط صدام و اشغال، یعنی ظهور گفتمان بعث، نفوذ گفتمان اسلام گرایی در آن و نهایتا ورود گفتمان دموکراسی به منطقه، نقاط مهم موثر در ظهور گفتمان داعش است. از طرفی، گفتمان خلافت های پیشین  نیز تاثیرات خود را بر گفتمان داعش گذارده است و داعش مفاهیم بخصوصی را از این گفتمان اخذ کرده است. با این وجود، نباید از اهمیت و نفوذ گفتمان بدویت بر تمامی این گفتمان ها و در نهایت گفتمان داعش غافل ماند به نحوی که همواره شاهد تقابل یا همراهی گفتمان ها با گفتمان بدویت بوده ایم. در این پژوهش، بافتارها با استفاده از تحلیل گفتمان و منابع کتابخانه ای بررسی شدند تا نقش آن ها در شکل گیری ریشه های گفتمانی این پدیده مشخص شود. مشخص شد که پیوند داعش با بافتار قبیله ای، سابقه اسلام گرایی و تاریخ خلافت در این دو سرزمین سبب ظهور گفتمان داعش شده است خصوصا که سابقه گفتمانی خاورمیانه به عنوان ابزاری برای داعش به منظور ایجاد ارتباط مشروع تاریخی تبدیل شده که از مهمترین آن ها می توان به ارتباطات تاریخی و فرهنگی اعراب منطقه با پیشینیان و گفتمان بدوی خود، تنازع گفتمانی خلفای عثمانی با گفتمان های شیعی و کردی و دال های به حاشیه رفته گفتمان بعثی موجود در اذهان عراقی ها اشاره کرد.